Π Α Σ Χ Α του 1 9 3 9

        

                                        ΓΕΩΡΓΟΥΤΣΑΤΕΣ : Από τον καιρό των Ιταλών.

                                        Του Βασίλη Ηλ.Καραγγιούζη (9^ος/2003)

n  7 Απριλίου 1939.Μεγάλη Παρασκευή.Βγαίνουν οι Ιταλοί στο Δυρράχειο.Από το χωριό μας φεύγουν όλες οι υπηρεσίες: της αστυνομίας,του ταχυδρομίου,της κομούνας,όπου εργάστηκα βοηθός γραμματέα και εκεί ήταν όλα τα χαρτιά της Πάνω Δρόπολης (άδειες,γάμων,κηδείες,γεννήσεις,εκλογή στρατευσήμων κ.λ.π.).

Από τα σύνορα ,όπως και από το χωριό μας,έφυγαν όλοι οι στρατιώτες.Ο κόσμος ,για τρείς ημέρες Παρασκευή ,Σάββατο και Κυριακή(Πάσχα)πρωϊ, άρχισε να λεηλατή τις κρατικές αποθήκες και τα γραφεία που στεγάζονταν στις ιδιοκτησίες Ηλ.Καραγγιούζη,Φώτου Γιωβάννη,Ντίνη Σιαρμπέτη,Μιχ. Ντέρου.

  ======= Τα ιταλικά τάνκς αποβιβάζονται στο Δυρράχειο=======

  Ο πατέρας μου διαπληκτίστηκε με την αστυνομία γιατί πήρε τις γρέντες που κρατούσαν την κληματαριά του μαγαζιού του,το οποίο το νοίκιαζε η αστυνομία.Ο αστυνόμος του έλεγε πώς οι γρέντες είχαν κατασχεθεί από κουριώτες και μουζινιώτες και ο πατέρας μου υποστήριζε ,ότι τις παίρνει γιατί έχουν έξη μήνες να πληρώσουν ενοίκιο,και με νεύρα  ο αστυνόμος του λέει «πήγαινε να τα βρής με το κράτος»!!! Πέρασα από εκεί και εγώ ,και ο ίδιος ο αστυνόμος μου λέει,αυτό κι’ αυτό συνέβη με τον πατέρα σου.Του απαντώ: ‘’δεν έχει δίκιο;’’και μου λέει:’’και εσύ τέτοιος είσαι;’’!!!

  Έρχετε η Κυριακή του Πάσχα .Οι χωριανοί είχαμε μαζευτεί στην Εκκλησία για την δεύτερη Ανάσταση,και μετά άρχισε το φαγοπότι και το γλέντι.Κατά το μεσημέρι να…… έρχονται από το Αργυρόκαστρο τρείς αστυνόμοι με όπλα και δυό τρείς Ιταλοί της κομούνας.Το γλέντι διακόπηκε ο κόσμος πάγωσε.Φωνάζουν τον Κώτσιο Παπά-Τζάρτζαλο(άνδρα της θείας μου Λένης),που ήταν πρόεδρος και δημογέροντες.Τους λένε θέλουμε να μας δώσετε τους Ηλία,Χρήστο και Βασίλη Καραγκιούζη,τον Ντίνη Σιαρμπέτη,Μιχάλη Ντέρο,μπάρμπα Φώτο Γιωβάννη και Βασίλη Βάτσιο.Θα τους πάρουμε κάτω στα χάνια να τους ρωτήσουμε μερικά πράγματα.Αυτοί δεν τους είπαν γιατί δεν τους ρωτάτε εδώ; παρά μας ειδοποίησαν να τους ακολουθήσουμε.

  Τελικά μας πήραν για τα χάνια.Το γλέντι διαλύθηκε και οι χωριανοί ακολουθούσαν από πίσω.Όταν φθάσαμε στην ‘’κούλα’’κάποιος είπε ‘’τον Χρήστο Καραγγιούζη γιατί τον παίρνετε;Ο άνθρωπος μόλις ήρθε από την Αυστραλία’’.Το επιβεβαίωσαν και τον άφησαν.Πήραν εμάς τους υπόλοιπους και μας πήγαν στο χάνι του Γιωβάννη(σημ.μπροστά από το ιατρικό κέντρο) όπου είχε αυλή ανοιχτή.Οι χωριανοί μαζεύτηκαν στην ‘’γκορτσιά του Μηλιώνη’’- πάνω από την μάντρα του Νάση Ντέτσικα….και σαν ο Νέρων που κοίταζε την Ρώμη όταν έβαλε φωτιά,το ίδιο και οι χωριανοί (ανύμποροι και φοβισμένοι)κοίταζαν εμάς που μας πελέκισαν στο ξύλο…Άρχισαν και κτυπούσαν (οι Αλβανοί) με τα όπλα όπου ν’άταν,κεφάλι,κορμί…Λέγει τότε ο Ντέρος ‘’φωνάξτε,κλάψτε γιατί έχουν σκοπό να μας χώσουν στο υπόγειο για να μην βλέπουν οι χωριανοί από πάνω’’.Άρχισαν να φωνάζουν ,να κλαίνε…. Εμένα, παιδί 17 χρονών , μου φάνηκε παράξενο και αστείο να βλέπω άνδρες να κλαίνε και γέλασα… Τότε ένας αστυνόμος με έσπρωξε στον σταύλο των αλόγων κι’εκεί άρχισε να με χτυπάει με το μπροστινό του όπλου στους γοφούς και τα πλευρά.Το σκέφτομαι και απορώ πώς δεν αισθάνθηκα πόνο.Μόνο όταν μας άφησαν έπρεπε να βάλλω 35 αβδέλες για να τραβήξουν το μαυρισμένο αίμα!

  Μετά τις φωνές των ανδρών,φοβήθηκαν μην ξεσηκωθούν οι χωριανοί και μας πηγαίνουν στο καραγγιουζάτικο το κτήριο(σημ. ψησταριά Στ.Γιωβάννη) , που το είχε η αστυνομία.Εκεί κάθησαν ένας ‘’σκύλος’’από την μια μεριά της πόρτας της αποθήκης ,ο άλλος από την άλλη μεριά και ο τρίτος μας έσπρωχνε έναν –έναν μέσα…και οι δυό πάλι μας χτυπούσαν με τα όπλα .Οι Ιταλοί κοιτούσαν αμίλητοι.Αυτή η δουλειά εξακολουθούσε ως που άκουσα έναν από τους…’’σκύλους’’ να λέει στους άλλους:’’ας τους πάμε στον μέγα λάκκο (Σιαράτες)να τους αποτελειώσουμε και να φύγουμε πρίν κατέβουν οι χωριανοί’’.Ήμουν κοντά και τους άκουσα γυρνάω και λέω στον πατέρα μου:’’ξέρεις που θα μας πάνε τώρα;Θα μας πάνε στον μέγα λάκκο να μας τελείωσουν’’.Τότε ο πατέρας μου με λίγα Ισπανικά που ήξερε λέγει στους Ιταλούς:’’εσείς είστε Χριστιανοί,εμείςΧριστιανοί,αυτοί είναι Μουσουλμάνοι,τι τους κοιτάζετε;’’.Τότε ένας από τους Ιταλούς φιλοτιμήθηκε και τους λέει:’’BASTA’’(αρκετά)!!κι’αυτό ήταν .Κάθησαν στις καρέκλες και είχαν την αναίδεια να ζητήσουν να τους φτιάξουμε καφέ….

  Την ώρα αυτή άρχισαν να φαίνονται από τον δημόσιο δρόμο της Μουζίνας τα πρώτα Ιταλικά αυτοκίνητα και τάνκ,που είχαν βγεί στους Αγ.Σαράντα.Οι Ιταλοί βλέποντας τον κόσμο μαζεμένο ,νόμισαν πως ήταν κάποια αντίσταση εναντίον τους.Ευτυχώς βρήσκονταν εκεί κάποιος Βουλιαρατινός που ήξερε Ιταλικά και τους εξήγησε την κατάσταση.Ο ανώτερος αξιωματικός τους ,λέει τότε στους Αλβανούς και τους Ιταλούς που τους συνόδευαν:’’Δεν ήρθαμε να διαλύσουμε την Αλβανία.Αφήστε τους ανθρώπους και σε λίγες μέρες να τους φωνάξετε στο δικαστήριο’’.

  Μας άφησαν και βρήσκομαι σήμερα και γράφω παρ’όλους τους πόνους που έχω.

                                                                  

                                                 «Βασίλης Καραγγιούζης» 9^ος/2003.

            «Αποβίβαση των Ιταλικών στρατευμάτων στους Αγ.Σαράντα»

                                                 (Ιταλικό κάρτ ποστάλ)

                             

ΔΡΟΠΟΛΙΤΙΚΑ  και   ΓΕΩΡΓΟΥΤΣΑΤΙΝΑ

Από τον καιρό των Ιταλών…

1.

  « ……. Μια Ιταλική εταιρεία ανέλαβε την κατασκευή του αυτοκινητόδρομου από Αργυρόκαστρο και Αγ.Σαράντα μέχρι τα σύνορα.Από το Γεωργουτσάτι και ως την γέφυρα του Ξεριά έφτιαχναν ένα πλατύ και ευθύγραμμο οδόστρωμα – λαμπ’αδα το έλεγε ο κόσμος - ,ασφάλτωναν,κατασκεύαζαν γέφυρες.Είχαν βρεί δουλειά πολλοί νέοι από τα γύρω χωριά.Άρχισε να παίρνει τιμή το καλαμπόκι,το σιτάρι και κυρίως το κρασί.Οι Ιταλοί έπιναν αρκετό κρασί…….….. Οι άνθρωποι χόρτασαν ψωμί καθάριο και μακαρόνια.Οι Ιταλοί έφεραν ότι εμπόρευμα έλειπε στην Αλβανία μέχρι και πόρνες,πού σκαντάλισαν το Αργυρόκαστρο.Καί δεν φτάνει που οι άνθρωποι χόρτασαν ψωμί,μερικοί ντύθηκαν και φασίστες,αλβανικά τους μιλούσες στο Αργυρόκαστρο,ιταλικά σου απαντούσαν .  Ψιθυρίζονταν ότι οι Ιταλοί προετοίμαζαν πόλεμο κατά της Ελλάδας.Αυτός ήταν και ο λόγος πού κατασκεύαζαν δρόμους και γέφυρες.Κοντά στα σύνορα μαζεύτηκε στρατός………… και από την Ελλάδα γίνονταν προετοιμασίες για πόλεμο.Υπήρχε κινητοποίηση του στρατού…..».                                                                                                                                                          Τηλέμαχος Κώτσιας    «Στην απέναντι όχθη».

2.

            

«…..Εν τω μεταξύ ,όπως προκύπτει (σημ. από στοιχεία που αναφέρει),το Γεεργουτσάτι (Αργυρόκαστρο)είναι το πρώτο χωριό της Αλβανίας με οίκο ανοχής».(Από την ιστοσελίδα:Forumi Shqiptar)

 Εννοεί τον οίκο ανοχής πού είχαν κάνει οι Ιταλοί το 1939 στα χάνια(απέναντι από τον Αγ.Νικόλαο),όπου οι «μαντάμες» εξυπηρετούσαν τις ανάγκες των Ιταλών στρατιωτών.

3.

Όσα δεν έσβησε ο χρόνος.     

                 

     Αριστερά: Στο μπαλκόνι του καταστήματος Βασίλη (Σίλη) Λίτση. Από την Ιταλοκρατία ,επετειακά γραφήματα για τον βασιλειά και τον Μουσολίνι.

Δεξιά: Ότι απέμεινε από την επιγραφή στο κτήριο του διοικητού.Παραπλεύρως εργοστασίου αδελφών Λώλη.

                                                                                                                                                      

  

  

 

 

Read More

ΠΡΩΤΟΣΕΛΙΔΟ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ 1997

Read More

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΜΑΣ

           Το   βιβλίο   του χωριού μας

ΓΕΩΡΓΙΟΣ   Π.   ΓΙΩΒΑΝΝΗΣ

1850 – 1936

                                                                  ==============

§                     Συνήθεια παλιά ήταν στις μικρές κοινωνίες των χωριών μας να βγάζουν κατά καιρούς μνήμες, πότε με τραγούδια, πότε με λόγια στις ξώθυρες, πότε με μεσελέδες στα πεζούλια της εκκλησίας, πότε με γραφούμενα του παπά ή κάποιου γραμματισμένου χωριανού στα παράφυλλα των εκκλησιαστικών βιβλίων. Μνήμες για γεγονότα, τόπους, ανθρώπους, έθιμα και μορφές συμπεριφοράς του χωριού, όλα αυτά δηλαδή που είναι η ταυτότητά μας.

Στις μέρες μας οι πόρτες έκλεισαν, αλλού από την ξενιτιά κι’ αλλού από τον ‘’σύγχρονο’’ τρόπο ζωής, τον  νάρθηκα και τα πεζούλια τα έπνιξαν τα κανάλια της μοναχικής τηλεόρασης, το τραγούδι βγήκε στο εμπόριο και η κουβέντα έφυγε από τον προορισμό της.

Παρ’όλα αυτά κάθε τόσο βρίσκονται άνθρωποι με περίσσια αγάπη για τον τόπο τους και όλο με κάποιο γραπτό στις εφημερίδες ή με κάποιο βιβλίο (σήμερα και στο διαδίκτυο),ξετυλίγουν παλιές ιστορίες ‘’του τόπου τους και του καιρού τους’’.

Βέβαια  η ιστορία, η λαογραφία και όσες άλλες επιστήμες ασχολούνται με τα περασμένα είναι οι μόνες αρμόδιες για τέτοια θέματα, αλλά κι’ αυτές οι μνήμες των απλών ανθρώπων πόσες φορές δεν πρόσφεραν στις ιστορικές επιστήμες…..

Το χωριό μας, οι Γεωργουτσάτες της Δρόπολης, είχε την τύχη να κατέχει εδώ και 80 περίπου χρόνια (1928) το βιβλίο του Γεωργίου Π. Γιωβάννη σχετικά με το μοναστήρι του Προφήτη Ηλία και άλλα ιστορικά του χωριού.’ Ένα βιβλίο δικαίωσης και απολογισμού ενός πενηντάχρονου αγώνα για τα δίκαια του μοναστηριού και του χωριού ,το οποίο παρ’ όλο το προσωπικό ύφος που είναι γραμμένο, είναι η βασική πηγή για την ιστορία των Γεωργουτσατών από το 1545 μέχρι το πρώτο τέταρτο του 20^ου αιώνα.

§                     Ο Γεώργιος Π. Γιωβάννης γεννήθηκε το 1850 στους Γεωργουτσάτες όπου και απέθανε το 1936 σε ηλικία 86 ετών. Διατηρούσε εμπορικό κατάστημα(παντοπωλείο και είδη οικιακής και γεωργικής χρήσης) στο παλιό κέντρο του χωριού και ήταν παραδοσιακά πακτωτής (ενοικιαστής) των μοναστηριακών και αγαλήδικων χωραφιών. Από νεαρή ηλικία βρίσκετε κοντά στο μοναστήρι και τον ηγούμενο Καλίνικο ,από τον οποίο μαθαίνει γράμματα και την ‘’ποιητική’’ τέχνη. Το 1872 περίπου αρχίζει να ασχολείται με τα κοινά του χωριού, εκλέγετε μέλος της Μουχταροδημογεροντίας και πρόεδρος της εκκλησιαστικής επιτροπής ,θέσεις που κατέχει περίπου ως τα 1922. Τα χρόνια αυτά το χωριό και το μοναστήρι βρήσκονται σε προστριβές και δικαστικές εμπλοκές με τους ‘’ισχυρούς’’ μπέηδες του Αργυροκάστρου, για τα ιδιοκτησιακά και τους Δροβιανίτες, για την διαχείρηση της Μονής. Από την θέση ,που κατείχε στα κοινά και σαν  επίμονος υποστηρικτής  του δίκαιου του χωριού και της εκκλησίας, βρέθηκε ανάμεσα σε  δικαστές, κατήδες, αγάδες, πολιτικούς, μητροπολίτες και κάθε εξουσία της εποχής του. Για να αποδείξει το δίκιο της Μονής ή του χωριού έπρεπε να κατέχει κάθε σχετικό στοιχείο. Μαθαίνουμε  από το βιβλίο του ότι παρουσίασε 13 φιρμάνια(αποφάσεις και διαταγές του οθωμανικού κράτους) ,το Χρυσόβουλο της Μονής, μαρτυρίες και εκκλησιαστικές αποφάσεις της Μητροπόλεως Δρυϊνουπόλεως και του Πατριαρχείου. Ότι δηλαδή χρειάζεται στον νόμο και το δικαστήριο. Ο μόνος τρόπος για να πλησιάσεις το βιβλίο του είναι να το δεις σαν απολογισμό  των δικαστικών αγώνων που έκανε για τα κοινά. Αν πούμε ότι αυτό είναι το πρώτο μέρος του βιβλίου στο δεύτερο αναφέρετε στις ενέργειες για την οικοδόμηση της νέας κεντρικής Εκκλησίας του Αγ.Γεωργίου, όπου σαν πρόεδρος της επιτροπής ανοικοδόμησης ,έφερνε όλο το βάρος  και την ευθύνη της επιτροπής  και ήταν το επίκεντρο των κρίσεων και των επικρίσεων από φίλους και μη . Το ύφος γραφής έχει χαρακτήρα προσωπικού απολογισμού σε όλο το βιβλίο. Οι παλιοί που το είχαν διαβάσει έλεγαν: ‘’όλο ο κύριος Γιωβάννης και ο κύριος Γιωβάννης γράφει…’’.Αυτό έχει την εξήγησή του, την οποία θα  καταλάβουμε από το  πώς προέκυψε η συγγραφή και η έκδοσή του.

§                     Στην ‘’Ιστορική περίληψη’’ του μοναστηριού ,προσπαθεί να αποδείξει με αδιάσειστα στοιχεία ότι το μοναστήρι ανήκε πάντοτε στους Γεωργουτσάτες και ότι οι κάτοικοι αυτής της κοινότητας ήταν πάντοτε υπερασπιστές του. Αυτό έγινε για τους Δροβιανήτες και τους λογίους τους ,οι οποίοι με τις προσβάσεις που είχαν στον Ηπειρώτικο τύπο της εποχής προσπαθούσαν να πείσουν τις εκκλησιαστικές αρχές ότι το μοναστήρι είναι καθαρά Δροβιανήτικο και ότι οι Γεωργουτσατινοί δεν ήταν παρά εργάτες του και για όσους υποστήριζαν το αντίθετο (Γ. Γιωβάννη, παπά Κώστα Μπούκα κ.ά.)δημοσίευαν συκοφαντικές ¨ανταποκρίσεις¨ επαίνους για τους αντιπάλους τους.

                             

Όταν η ’’μάχη’’ με τους Δροβιανήτες τέλειωσε υπέρ των Γεωργουτσατινών (οριστικά γύρω στα 1906),άρχισαν τα εσωτερικά. Όπως συμβαίνει πάντοτε στις μικρές κοινωνίες υπάρχουν μικροπαρατάξεις, παρεξηγήσεις και αλληλοκατηγορίες και πάλι όλοι μαζί ‘’νερό κι’ αλάτι’’ όπως λέει η παροιμία. Οι παρεξηγήσεις και οι κατηγόριες ‘’φούντωσαν’’ με το κτίσιμο της εκκλησίας ,κατά το οποίο κρατούνταν και πρακτικά. Όταν όλα τέλειωσαν και μάλιστα με επιτυχία γύρω στα 1922 ,η πίκρα των κατηγοριών δεν μπόρεσε να ξεπλυθεί. Ζήτησε με επιστολή το 1920 από την Μητρόπολη να εκδοθούν τα πρακτικά ανοικοδόμησης, αλλά η τοπική εκκλησία βρίσκονταν τότε σε ανακατατάξεις και δικά της προβλήματα και αργότερα το 1927 του έστειλε ένα επίσημο ευχαριστήριο και επαινετικό γράμμα. Τότε αποφάσισε να συγκεντρώσει όλα όσα 50 χρόνια είχε μαζέψει σε ‘’χαρτιά’’ και σε ενθυμήσεις, να τα κάνει βιβλίο, να κάνει και αυτό το έξοδο για την καλή του μνήμη…..  Συμπαραστάτες στο έργο αυτό είχε τον γιό του Φώτο, ο οποίος ήταν απόφοιτος του Σχολαρχείου (θα ήταν δάσκαλος αλλά λόγω της βραδυγλωσσίας του ακολούθησε την τέχνη του σαγματοποιού-σαμαρά).Ο Γ. Γιωβάννης με πολύ εξασθενημένη την όρασή του υπαγόρευε και ο γιός του έγραφε. Τα χειρόγραφα τα επεξεργαζόταν και τα διόρθωνε ο γαμπρός  του από κόρη Στέφανος Παπαχρήστου(Οικονόμου) ,ο οποίος ήταν τότε διευθυντής του Ελισσαβέτειου δημοτικού σχολείου Ιωαννίνων.

Ο Στ. Παπαχρήστου ήταν αξιόλογος εκπαιδευτικός ,δίδαξε στο σχολείο της Δρόβιανης ,στη συνέχεια σε σχολεία της Κωνσταντινούπολης από όπου και προσκλήθηκε από τον Μητροπολίτη Ιωαννίνων Σπυρίδωνα Βλάχο για να αναλάβει την διεύθυνση του Ελισσαβέτειου .’’Έχαιρε εκτιμήσεως’’ στην Γιαννιώτικη κοινωνία. Γνώριζε καλά τις υποθέσεις του χωριού ,τόσο από τον πατέρα του τον παπά Χρίστο Οικονόμο, όσο και από τον πεθερό του Γ. Γιωβάννη με τον οποίο είχε συνεργαστεί στις δύο επισκέψεις στην Κων/πολη για θέματα της κοινότητας και του μοναστηριού. Ο οποίος και την έκδοση του βιβλίου στο τυπογραφείο «ΙΩΝΙΑ».

                                                                                      

Αριστερά,ο Στέφανος Παπαχρίστου. – Δεξιά Ο Φώτης Γ.Γιωβάννης

• Την εποχή που κυκλοφόρησε το βιβλίο το χωριό ήταν μοιρασμένο σε δύο ‘’παρατάξεις’’, την μία αντιπροσώπευε ο Γεώργιος Γιωβάννης και την άλλη ο Στέφανος Καραγκιούζης. Η σχέση των δύο αυτών αντρών ήταν παράξενη και ανεξήγητη. Ήταν φίλοι, υποστηρικτές των ίδιων υποθέσεων και ιδεών και ταυτόχρονα βρίσκονταν σε μια διαρκή αντιπαλότητα για μηδαμινά πράγματα (για το πού θα μπει το κόμμα και η τελεία…).Όταν τελείωσε το κτίσιμο της Εκκλησίας σε μια συνέλευση της επιτροπής ο Στ. Καραγκιούζης είπε «τον κύριο Γιωβάννη τον βάλαμε πρόεδρο γιατί είχε άσπρα μαλλιά».Αυτή η κουβέντα (η οποία ακούγετε ακόμη και σήμερα στο χωριό),έφερε τα επάνω…κάτω…Οι δύο άντρες δεν ξαναμίλησαν ποτέ ως τον θάνατό τους και οι οικογένειές τους οι συγγενείς και  οι φίλοι τους δεν αντάλλαζαν καλημέρα για χρόνια και μόνο μετά τον θάνατο του Στ. Καραγκιούζη (1930) ηρέμησαν τα πνεύματα. Η άτιμη ‘’χωριατοϋπερηφάνια’’ και ο εγωισμός χάλασαν μια πολύ στενή πολύχρονη φιλία ….

 

Στέφανος Καραγκιούζης   

                               

Ο εγγονός του Στ. Καραγκιούζη και αδελφικός φίλος με τα παιδιά της οικογένειας του Γ. Γιωβάννη ,ο Βασίλης Ηλ. Καραγκιούζης, έγραφε σε ένα γράμμα του από την Αμερική: «… Πήγαινα και συζητούσα πολλές φορές με τον πάπο Γιώργη, μου άρεσε να μαθαίνω τα ιστορικά του χωριού. Μια μέρα ήταν καθισμένος μπροστά από την πόρτα του ‘’θόλου’’(εννοεί το θολωτό κατάστημα του Γ.Γιωβάννη),απέναντι από το μαγαζί του Φιλίππη Κύρου, ήταν σχεδόν τυφλός και τον βοηθούσαμε όλα τα παιδιά με μεγάλο σεβασμό να κατεβεί στην Εκκλησία ,‘’την Εκκλησία του’’. Πήρα θάρρος και του λέω: ’’πάπο Γιώργη τι είχε γίνει τότε με τον πάπο μου τον Στεφάνη; ’’και με αναστεναγμό μου απάντησε : ‘’μη του ταράζεις τα κόκαλα…’’.

• Το βιβλίο ,όπως προαναφέραμε ,τυπώθηκε το 1928 στα Ιωάννινα και κυκλοφόρησε κυρίως στο χωριό, ίσως και σε κάποιους ‘’λόγιους’’ κύκλους  από τον Στέφανο Παπαχρίστου. Όσα αντίτυπά του έμειναν αδιάθετα βρίσκονταν στο σπίτι του παπά Χρίστου Οικονόμου και κατά καιρούς δίνονταν ή πουλιόταν σε ενδιαφερόμενους. Στα χρόνια που ακολούθησαν η πολιτική κατάσταση της Αλβανίας και οι νέες συνθήκες που διαμορφώθηκαν για τον εκεί ευρισκόμενο Ελληνισμό, οι ανακατατάξεις στην τοπική εκκλησία, ο πόλεμος και η δικτατορία που ακολούθησαν και τέλος η επιβολή του αθεϊστικού καθεστώτος ‘’καταχώνιασαν’’ όλες τις παλιές συνήθειες και ήθη. Μετά το 1967 όσα αντίτυπα είχαν διασωθεί στο χωριό ,μαζί με αυτά που ήταν αποθηκευμένα στο σπίτι του παπά Χρίστου, πουλήθηκαν στον ‘’κρατικό γυρολόγο’’, που μάζευε χαρτί για ανακύκλωση. Τα μεταπολεμικά χρόνια ελάχιστοι από τους νέους γνώριζαν την ύπαρξή του. Στα μέσα της δεκαετίας του 1970 ,όταν απεβίωσε ο Στ. Παπαχρίστου στην Αθήνα ,ο εγγονός του Γεώργιος Γρ. Γιωβάννης  βρήκε ένα αντίτυπο στην βιβλιοθήκη του. Από αυτό το αντίτυπο χάρη στην τότε νέα σχετικά τεχνολογία των φωτοαντιγράφων κυκλοφόρησαν ένα ή δύο φωτοαντίτυπα σε χωριανούς της διασποράς. Από αυτό το αντίτυπο έγινε μια πρώτη δημοσίευση των ιστορικών της Μονής Πρ. Ηλίου στο λεύκωμα «Η ΔΡΟΠΟΛΙΣ» που εκδόθηκε από την Ένωση Δροπολιτών Αθηνών «Ο ΔΡΙΝΟΣ» το 1980.Άλλα δύο αντίτυπα δωρήθηκαν από τον Φιλ. Π. Γιωβάννη στις βιβλιοθήκες της Ε.Η.Μ. και του Ι.Β.Ε. στα Ιωάννινα και ακολούθησαν μερικά ακόμη για συγγενείς και μελετητές οι οποίοι από την δεκαετία του 1980 και μετά έδειχναν ενδιαφέρον για τα μοναστήρια της Ηπείρου και ειδικότερα για τους αγιογράφους τους.

Σήμερα 4 είναι οι πανεπιστημιακές μελέτες που αναφέρονται ή ασχολούνται με το Μοναστήρι μας :

Μία της κ. Ντούρτα για τους Λινοτοπίτες Αγιογράφους στα μέσα του ’80.

Η δεύτερη είναι των ερευνητών Γεωργίου και Κων/νου Γιακουμή οι οποίοι κατέγραψαν μετά το 1991 τα Ορθόδοξα μνημεία της Αλβανίας ,όπου γίνετε αναφορά στο Μοναστήρι – έκδοση του 1994.

Η τρίτη είναι η πανεπιστημιακή εργασία του κ. Κων/νου Γιακουμή για τον τίτλο DOCTOR OF PHILOSOFY  στο πανεπιστήμιο Birmingham της Αγγλίας το 2002 ,η οποία αναφέρετε στα μοναστήρια Βάνιστας, Γεωργουτσατών και Σπηλαίου Λιούτζης. Η εργασία αυτή είναι καρπός πολυετούς έρευνας ,αποτελείτε από 2 τόμους και περίπου 900 σελίδες, και περιέχει την ιστορία , την κοινωνικοπολιτιστική προσφορά , την οικονομική κατάσταση και την μνημειακή αξία των τριών αυτών μονών. Είναι γραμμένη στην Αγγλική γλώσσα και θα ήταν ευχής έργο να την απολαύσουμε και στα Ελληνικά.

Η τέταρτη είναι  πολυτελής έκδοση του Ιδρύματος Μελετών Ιονίου και Αδριατικού χώρου, με τίτλο : «Το έργο των Λινοτοπιτών ζωγράφων Μιχαήλ και Κωνσταντίνου στην Επισκοπή Δρυϊνουπόλεως Βορείου Ηπείρου».Συγγραφέας του είναι η Μαρία Π. Σκαβάρα και προλογίζει ο Αρχιεπίσκοπος Τιράνων και Δυρραχίου κ. Αναστάσιος. Στις πάνω από 700 σελίδες της έρευνας αυτής ,εκτός από τα εισαγωγικά – ιστορικά, γίνετε αναφορά για τις αγιογραφίες των Μονών Γεωργουτσατών, Βάνιστας, Τσιάτιστας, Σαρακίνηστας ,Σπηλαίου Λιούτζης και Στεγόπολης.

Στην Ηπειρώτικη  ,και την επιστημονική βιβλιογραφία, βρίσκουμε αρκετές αναφορές για το Μοναστήρι μας με κυριότερη του ακαδημαϊκού Παν. Πουλίτσα το 1928 ,με την καταγραφή «Επιγραφών και ενθυμήσεων από την Βόρειο Ήπειρο»,στην επετηρίδα βυζαντινών σπουδών.

Το βιβλίο του Γεωργίου Γιωβάννη εξακολουθεί να είναι μοναδικό για την έρευνα των ιστορικών ,τόσο του Μοναστηριού ,όσο και του χωριού μας,αλλά και για να καταλάβει κάποιος τον τρόπο λειτουργείας  των κοινοτήτων κ.ά. τα χρόνια της τουρκοκρατίας.

Τελειώνοντας να διευκρινίσουμε στον χωριανό αναγνώστη, ότι τα παραπάνω στοιχεία τα αναφέραμε για τον λόγο, ότι πολλοί φίλοι της ιστοσελίδας «ΓΕΩΡΓΟΥΤΣΑΤΕΣ - ΔΕΡΟΠΟΛΗ» ήθελαν να γνωρίζουν τις πηγές των δημοσιεύσεων που προηγήθηκαν, αλλά και αυτών που «συν Θεώ»θα ακολουθήσουν.

                                                                                                        Φ. Π. Γ.

                                                                      ‘’Κυριακή Βαϊων’’2013

Read More

ΤΟ «ΤΑΜΠΟΡΙ» (ΤΟ ΦΥΛΑΚΙΟ ΓΕΩΡΓΟΥΤΣΑΤΩΝ)

§      Η ”τούρκικη’’ λέξη ταμπόρι σημαίνει σταθμός - φυλάκιο – παρατηρητήριο.

Το πέρασμα των Γεωργουτσατών, από την θάλασσα (Ιόνιο) προς την ενδοχώρα πρέπει να ήταν πάντοτε από τα σημαντικά της περιοχής και αυτό το μαρτυρούν οι δύο σταθμοί – ταμπόρια  που βρήσκονται στις άκρες του, στην Κιάφα της Μουζίνας και στην ομώνυμη τοποθεσία στους Γεωργουτσάτες. Δέν είναι τυχαία άλλωστε το ότι κάπιο σημαντικό πρόσωπο στην αρχαιότητα είχε θαφτεί στους πρόποδες της πλαγιάς που βρήσκονταν το «ταμπόρι» των Γεωργουτσατών ,ότι πολύ κοντά εκεί βρέθηκε πανάρχαιος καλά κρυμένος για αιώνες θησαυρός και ότι οι Τούρκοι,από τα πρώτα χρόνια της κυριαρχίας τους στην περιοχή, είχαν μετονομάσει το χωριό ‘Αϊ Θανάσης σε Ισιαράτ πού σημαίνει σημάδι.Την σπουδαιότητα αυτού του φυλακίου επιβεβαιώνει και ένα δημοσίευμα της παλιάς Πανηπειρωτικής εφημερίδας «ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΗΠΕΙΡΟΥ» στις 5 Σεπτεμβρίου του 1903.

Σε ανταπόκριση από το Αργυρόκαστρο ‘’πλέκετε’’ το εγκώμιο του Δροπολίτη – Σωφρατικινού φύλακα Δημ. Π. Κύργιου, ο οπόίος υπηρέτησε την τουρκική ‘’τζανταρμερία’’(χωροφυλακή)για πάνω από 17 χρόνια σε Μπεράτι, Αργυρόκαστρο ,Δρόπολη και άλλα μέρη, με μεγάλη επιτυχία.Το ότι υπηρετούσε την εποχή εκείνη στο ‘’νταμπόρι’’ ένα τόσο σημαντικό στέλεχος της χωροφυλακής είναι ακόμη ένας λόγος ,που δείχνει την στρατηγική θέση της περιοχής μας .Θέση ,η οποία είχε επιλεγή από τις αρχές του 1890 και για την εγκατάσταση τουρκικού στρατοπέδου(στα χάνια).

Το τούρκικο στρατόπεδο των Γεωργουτσατών,διαδέχθηκαν τα ελληνικά και άλλα διεθνή στρατεύματα από το 1913 ως το 1921,ακολούθησε ο αλβανικός στρατός ως το 1939 ,οπότε τα ιταλικά κατοχικά στρατεύματα έκτισαν τους μεγάλους στρατώνες (ολόκληρο χωριό),κτήρια των οποίων σώζονται μέχρι σήμερα.Ως πρίν λίγα χρόνια σώζονταν και το κτήριο του σταθμού – φυλακίου στην θέση ,πού ήταν προηγουμένως το τούρκικο ‘’νταμπόρι’’.Το κτήριο αυτό ,με μεσημβρινό προσανατολισμό ,ήταν κτισμένο από καλοπελεκημένη ντόπια πέτρα , σε διαστάσεις περίπου 6Χ4 μέτρα με ευρύχωρη πόρτα και παράθυρα.Οι αναλογίες του ,τα ανοίγματά του και τα ‘’πελεκήματα’’ των γωνιών του μαρτυρούν την καθοδήγηση των μαστόρων από έμπειρο μηχανικό αρχιτέκτονα,ο οποίος βάδιζε μάλον πάνω σε προκαθορισμένα σχέδια του ιταλικού στρατού.Παρόμοια είναι και τα φυλάκια που χτίστηκαν την ίδια εποχή στην Μουζίνα (κιάφα) και στην Γορίτσα σε άλλες διαστάσεις ,ανάλογα με την χρήση τους.Των Γεωργουτσατών χρησίμευσε αποκλειστικά για φυλάκιο και γραφείο των μηχανικών που επιμελήθηκαν την κατασκευή του δρόμου Κακαβιά - Γεωργουτσάτες – Μουζίνα – (και) Γορίτσα, της Μουζίνας για το ίδιο διάστημα και την επέκτασή του προς Αγ.Σαράντα και της Γορίτσας , από Γεωργουτσάτες προς Γορίτσα και Δερβιτσάνη ,όπου υπήρχε άλλο φυλάκιο για την επίβλεψη του δρόμου προς Αργυρόκαστρο. Στης Μουζίνας και της Γορίτσας υπήρχε και μικρή φρουρά ,των Γεωργουτσατών η φρουρά ενισχύονταν από το στρατόπεδο.Αξίζει να αναφέρουμε ότι ο δρόμος Κακαβιά – Γεωργουτσάτες για την ευθύτητά του μετονομάστηκε από τους Δροπολίτες  «λαμπάδα».Επίσης σε αυτά τα στρατιωτικής φύσεως έργα βρήκαν δουλειά πολλοί Δροπολίτες με καλά μεροκάματα, λέγετε ότι την εποχή της ιταλοκρατίας ‘’έπεσε’’ πολύ χρήμα τόσο από τα έργα,όσο και από την κατανάλωση (προ πάντων σε αλκοόλ)που έκαναν οι Ιταλοί στρατιώτες.

Στην φωτογραφία εικονίζετε το «νταμπόρι»όπως ήταν πρίν την κατεδάφισή του. Ακολουθεί η ανταπόκριση από την «ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΗΠΕΙΡΟΥ» 5^ης/9^ου/1903.

Φ.Π.Γ.  4^ος/2013.

Read More

ΕΝΑ ΕΓΛΗΜΑ ΠΟΥ ΣΥΓΚΛΟΝΗΣΕ ΤΗΝ ΔΡΟΠΟΛΗ ΤΟ 1901

Ε Ν Α   Ε Γ Κ Λ Η Μ Α   Π Ο Υ    Σ Υ Γ Κ Λ Ο Ν Η Σ Ε   Τ Η Ν   Δ Ρ Ο Π Ο Λ Η  

Τ Ο   1901

                                                       

                                                                                                    «Μεσ’την κούλα στο προσήλιο

                                                                                              Σκότωσαν τον Μήτρο Πύλιο…»

                                                                                                       Δίστιχο από τους Γεωργουτσάτες 

Ο Δροπολίτης προπολεμικά δεν είχε μεγάλον  γεωργικόν  κλήρο. Λίγα ήταν τα ιδιόκτητα χωράφια του,γι’ αυτό αναγκαζόταν να ενοικιάσει χωράφια πού ανήκαν σε μπέηδες και αγάδες του Αργυροκάστρου και του Λιμποχόβου. Μόνος του με το αλέτρι έχοντας πολλές φορές βοηθό τη γυναίκα του όργωνε, κι έσπερνε το φθινόπωρο το σιτάρι ,το κριθάρι και τη βρύζα (σίκαλη) γρήγορα-γρήγορα και βιαστικά για να τελειώσει πρίν έρθουν οι ασταμάτητες ,για την Ήπειρο ,φθινοπωρινές βροχές. Την ίδια σχεδόν περίοδο μάζευε και το ποτιστικό αραποσίτι, το έκανε δέκα ,ίσους σε όγκο ,σωρούς μέσα στο χωράφι και περίμενε να ‘ρθει ο δεκατιστής (ο εισπράκτορας της δεκάτης)και ο αγάς να πάρει το ήμορο.Καβάλα σε άλογα έρχονταν αργά-αργά και καμαρωτά. Ο δεκατιστής δάλεγε έναν σωρό από τους δέκα και ο αγάς ,ιδιοκτήτης του χωραφιού, τρείς. Έμεναν για τον αγρότη Δροπολίτη μόνο τα 6/10 της παραγωγής ,από τα οποία ήταν υποχρεωμένος ν’ αφαιρέσει τον σπόρο για να ξανασπείρει την επόμενη χρονιά. Το ίδιο γένονταν και για τα σιτηρά.Τα θέριζε ,τα κουβαλούσε στ’ αλώνι,όπου τα αλώνιζε με το ποδοβολητό των αλόγων ,τα λίχνιζε και τα έβαζε στα σακιά. Στο λίχνισμα και το μάζωμα ήταν παρόντες και ο δεκατιστής,τα 3/10 ο αγάς και μόνο τα 6/10 ο καλιεργητής γεωργός, από τα οποία έπρεπε ν’ αφαιρέσει τον σπόρο για να ξανασπείρει τα χωράφια.

  Αυτές ήταν οι συνθήκες της εργασίας και της ζωής των Δροπολιτών από το 1430 πού υποδουλώθηκαν στους Τούρκους. Δουλειά και πιέσεις στον τόπο τους δουλειά και νοσταλγία στην ξενητειά. Και όμως άντεξαν. Διατήρησαν, την εθνικότητά τους και τις Ελληνικές τους παραδόσεις. Και όχι μόνο τούτο, αλλά παρακολούθησαν και την πολιτιστική εξέλιξη κατά δημιουργικό τρόπο, ώστε να μη υστερούν σε τίποτε από τους άλλους πληθυσμούς του Ηπειρώτικου χώρου.

                                                                                         

  Φώτη Χρ. Γκίκα – «Ο ΔΡΟΠΟΛΙΤΗΣ»

§         Η Οθωμανική απογραφή (οικονομικού τύπου)του 1520 , όπου για πρώτη φορά έχουμε αναφορά στο χωριό Γεωργουτσάτες της Δερόπολης, το αναφέρει αποτελούμενο από 62 οικογένειες και 13 τσιφλίκια. Το γειτονικό ερειπωμένο Σιαράτι απογράφετε με 112 οικογένειες και 4 τσιφλίκια. Στην ίδια αυτή απογραφή αναφέρετε ,ότι το Σιαράτι, το Προκόκι και οι Γεωργουτσάτες ανήκουν στο Σατζάκι της Αυλώνας και ότι τα τσιφλίκια των Γεωργουτσατών είναι τιμάρια του Αλή από την Δαμασκό(;)  και του Σιαρατιού είναι σιαμέτι του Μουσταφά(;).

§         Η « Ιστορική περίληψις της Ι.Μ Πρ.Ηλίου Γεωργουτσατών» του Γ. Π. Γιωβάννη αρχίζει χρονολογικά λίγα χρόνια μετά αυτή την ‘’απογραφή’’,το 1540 και φθάνει περίπου ως το 1920.Στην διάρκεια των 400 αυτών χρόνων που εξιστορούνται, η αναφορά είναι συνεχής στις πιέσεις και τις φορολογίες από μέρους των οθωμανών και των ντόπιων μπέηδων και αγάδων. 1678 – 1682 – 1691 – 1695-96-97 – 1701 – 1706 – 1796-97 – 1842 – 1849 -1865 – 1872…… είναι  μερικές από τις σημαντικές χρονολογίες όπου τα κτήματα του μοναστηριού (ο κύριος παράγοντας επιβίωσης των κατοίκων της κοινότητας Γεωργουτσατών),κινδύνεψαν από τις φορολογίες, τα ταφατούρια(ψεύτικα χαρτιά) και τις καταπατήσεις των σπαχήδων, των μπέηδων,των αγάδων και του επίσημου οθωμανικού κράτους.

                ================================

                ================================

• Ο 20^ος αιώνας βρήσκει τους κατοίκους της κοινότητας,σε συνεχείς δικαστικούς αγώνες τόσο με το κράτος και τους ντόπιους μπέηδες ,όσο και με την κοινότητα της Δρόβιανης στα κρατικά και εκκλησιαστικά δικαστήρια. Το 1870 ,σύμφωνα με τον νόμο, τα κτήματα και τα σπίτια των χωριών έπρεπε να καταγραφούν στα ονόματα των ιδιοκτητών τους .Οι  Δροβιανήτες επίτροποι του Μοναστηριού επέμεναν να γραφτούν σε δικούς τους ανθρώπους, οι Γεωργουτσατινοί διαφωνούσαν .Σφήνα σε αυτήν την διένεξη μπαίνουν οι Αργυροκαστρίτες μπέηδες ,οι οποίοι με πληρωμένα ψεύτικα χαρτιά διεκδηκούσαν τα κτήματα της Μονής μέσα στα οποία συγκαταλέγονταν και ο τόπος που ήταν κτισμένα τα σπίτια του χωριού. Αιματηροί κόποι αιώνων ,των κατοίκων κινδύνευαν να χαθούν. Είναι η γνωστή υπόθεση που έχει περάσει από στόμα σε στόμα στο χωριό σαν υπόθεση Νάσιο Αλέξη(τότε Προέδρου)και κατά άλλους υπόθεση Βαγγέλη Μηλιώνη. Καί οι δύο αυτές υποθέσεις(μπέηδων και Δροβιανητών)βρήκαν την λύση τους ,των μέν μπέηδων στα δικαστήρια το 1872 με την υποστήρηξη παραγόντων στο Αργυρόκαστρο, τα Ιωάννινα και την Κωνσταντινούπολη,των δε Δροβιανητών στα εκκλησιαστικά δικαστήρια της Μητρόπολης Αργυροκάστρου και του Πατριαρχείου στα 1904-1906, και οι δύο υπέρ της κοινότητος Γεωργουτσατών .Οι μπέηδες όμως, σαν μπέηδες που ήταν δεν έχαναν ποτέ ευκαιρεία για καταπιέσεις ,αρπαγές και πονηριές .Εβαζαν αυθαίρετα τα κοπάδια τους στα μοναστηριακά και κοινοτικά λειβάδια,εμπόδισαν και καθυστέρισαν την ανέγερση του μοναστηριακού ξενοδοχείου(χάνι – 1893)και όπως πάντα αδικούσαν τους μικροκαλιεργητές στην μοιρασιά του δέκατου και του τρίτου της παραγωγής.

===================

===================

Το 1901 είχαν νοικιάσει ,από το κράτος ,το δέκατο του χωριού ο ισχυρός Αργυροκαστρίτης Σαμπρή Καραγκιώζης ,με άλλους συνεταίρους. Στίς 28 Οκτωβρίου αυτής της χρονιάς ο αγάς βρήσκονταν στην κούλα (το καστρόσπιτο των αγάδων στην ομώνυμη περιοχή του χωριού όπου έκαναν τις συνδιαλαγές και τους ελέγχους τους).Εκεί ήταν μαζεμένοι πολλοί χωριανοί για τις υποθέσεις τους και ο τότε πρόεδρος Αθανάσιος Αλέξης, ο οπόίος πήγε να ζητήσει τα καθυστερούμενα ενοίκια για τις μοναστηριακές αποθήκες όπου έβαζαν το δέκατο.Η συζήτηση πέρασε σε διαπληκτισμούς και λόγια βαριά ,ο αγάς νευρίασε και επετέθηκε στον πρόεδρο.Είχε προηγηθεί μια μικροπαρεξήγηση μεταξύ των ακολούθων του αγά και του χωριανού Δημητρίου Πύλιου όταν οι πρώτοι πείραξαν μια χωριανή η οποία βρήσκονταν εκεί για τις υποθέσεις της και ο Μήτρο Πύλιος τους έκανε παρατήρηση. Τα «αίματα» ήταν ήδη «αναμένα».Ο Σαμπρής και οι ακόλουθοί του Σεϊντο Μουλά, Φουάζ Καραγγιώζη, Χασάν Γιούπη και ο «κακούργος» Ισούφη Πιτσαριώτης,επιδείκνυαν τα μαχαίρια τους και ο πρόεδρος φοβήθηκε και έφυγε προς τα κάτω από την κούλα και πίσω του έτρεχαν οι ακόλουθοι του Σαμπρή για να τον κακοποιήσουν.Οι χωριανοί που βρήσκονταν εκεί έτρεξαν να υπερασπιστούν τον πρόεδρο και να ηρεμήσουν την κατάσταση και «… εν τω μέσω του διαπληκτισμού και των φωνών ο κακούργος Ισούφης εφόνευσε δια μαχαίρας τον μακαρίτην Δημ. Πύλιον,όστις έτρεξε προς βοήθειαν του Παρέδρου».

Μέσα στην σύγχηση που προκλήθηκε ο δολφόνος Ισούφης έφυγε για να κρυφτεί σε δικά του μέρη και οι υπόλοιποι συντρόφοι του κλείστηκαν από τον φόβο τους στην «κούλα».Οι χωριανοί οργισμένοι ,αλλά και ψύχραιμοι, αποφάσησαν αμέσως να πάνε  στο Αργυρόκαστρο ο Μουχταροδημογέροντας Γ.Γιωβάννης και άλλοι 13 για να καταγγείλουν τον φόνο στις αρχές.Ο Διοικητής Αργυροκάστρου έστειλε αμέσως και συνέλαβαν αυτούς που είχαν κλειστεί στην «κούλα»,προσπάθησαν να βρούν και τον Ισούφη,αλλά αυτός είχε εξαφανισθεί. Οι συληφθέντες κλείστηκαν στις φυλακές του Αργυροκάστρου μέχρι τον Απρίλιο του 1902.Επειδή οι συληφθέντες είχαν μεγάλα μέσα και επιροή στις αρχές του τόπου,υπήρχε πιθανότητα να δικαστούν στο Αργυρόκαστρο και να αθωωθούν καταδικάζοντας μόνο τον Ισούφη ,ο οποίος είχε γίνει άφαντος, γι αυτό ενήργησαν οι κάτοικοι του χωριού με καταγγελία τους στο Εφετείο των Ιωαννίνων και κατόρθωσαν να μεταθέσουν την δίκη στο κακουργοδικείο της Θεσσαλονίκης,στις φυλλακές της οποίας οδηγήθηκαν και οι κατηγορούμενοι.

Τον Αύγουστο της ίδιας χρονιάς(1902),έγινε η δίκη στο κακουργοδικείο της Θεσσαλονίκης, όπου και προσκαλέσθηκαν οι μάρτυρες από το χωριό.Ξεκίνησαν τότε  14 μάρτυρες με επικεφαλή τον Γ. Γιωβάννη,με τα πόδια από το χωριό  ως τα «Βιτώλια» (Μοναστήρι ή Μπίτολα της FYROM) και από εκεί με τον σιδηρόδρομο ως την Θεσσαλονίκη.Στον δρόμο αλληλοενθαρύνονταν ,να μη φοβηθούν και να πούν με θάρρος την αλήθεια.Πράγματι στην ανάκριση και στο δικαστήριο όλοι οι χωριανοί είπαν ομόφωνα και χωρίς μεταξύ τους διαφωνίες όλη την αλήθεια.Το δικαστήριο κατεδίκασε τους τρείς αγάδες ,Σαμπρή,Φουάζ και Σέϊντο σε τριετή φυλάκιση σαν συνεργούς στον φόνο ,ο Ισούφης καταδικάστηκε «ερήμην»σε 15 χρόνια φυλακή και ο Χασάν Γιούπης αθωώθηκε γιατί δεν είχε συμπράξει με τους άλλους .Οι τρείς αγάδες έκαναν όλη την ποινή τους και μετά τρία χρόνια παρουσιάστηκε μόνος του ο Ισούφης νομίζοντας ότι θα απαλαγή.Τότε ξαναέγινε δίκη και κάλεσαν πάλι τους ίδιους μάρτυρες ,αλλά αδυνατούσαν να πάνε, περισσότερο από οικονομικούς λόγους και πήγε μόνο ο Γ.Γιωβάννης ,ο οποίος κατέθεσε ,εξήγησε πως έχει η κατάσταση με τους άλλους μάρτυρες και παρεκάλεσε να καταθέσουν στα Ιωάννινα και από εκεί να σταλεί η κατάθεσή τους ,το οποίο έγινε δεκτό από το δικαστήριο και έτσι έλαβε την ποινή του και ο δολοφόνος.

  Οι ισχυροί Οθωμανοί του τόπου μετά από αυτό  «εμετρίασαν τας πιέσεις και  αυθεραισίας κατά των χωρικών καθ’ όσον μετέπειτα εκ του παθήματος τούτων εσωφρονίσθησαν πολλοί».

                                                                    

================================

================================

Στην φωτογραφία η τοποθεσία «κούλα» - « Εικόνισμα Ντέρου».

Αριστερά και λίγο πιο πίσω (σήμερα τα σπίτια Κων., Σπ., Χρ, Γιαν. Γιωβάννη) ήταν το κτήριο της «κούλας»

          Η ΚΟΥΛΑ

• Η κούλα ήταν δυόροφο καστρόσπιτο με οχυρή πόρτα και μικρά ανοίγματα στους τοίχους για πολεμήστρες.Οι τοίχοι της είχαν πάνω από ένα μέτρο πάχος.Ο κάτω όροφος ήταν χωρίς παράθυρα (μόνο τις πολεμήστρες)και χρησίμευε για αποθήκη και σταύλο.Στον επάνω όροφο υπήρχαν 2 ή 3 δωμάτια με μικρά παράθυρα από το οποίο το ένα ήταν μεγαλύτερο και βρήσκονταν στην ανατολική πλευρά του κτηρίου γι’αυτό ονομαζόταν «προσήλιο».Εκεί έμεναν τον καιρό της συγκομιδής οι υπάλληλοι των αγάδων και έλεγχαν τους χωρικούς μη τυχόν και πήραν κρυφά κανένα χλωρό «αστάκι»,ή καμιά οκά «γέννημα»(σιτάρι κ.ά.),ακόμη και μέσα στις σαρμανίτσες (κούνιες) έψαχναν.Τον καιρό της είσπραξης του δέκατου ή του τρίτου κάθονταν εκεί οι αγάδες και έκαναν τους λογαριασμούς τους με τους κατάκοπους ,τρομαγμένους χωρικούς, από τους οποίους ζητούσαν και την «βραστή την κότα»,που έμεινε σαν παροιμία….

Εκεί στο «προσήλιο» ξεκίνησε και η παραπάνω ιστορία και οι χωριανοί σε ανάμνησή της έβγαλαν το δίστιχο :

«Μεσ’την κούλα στο προσήλιο

Σκότωσαν τον Μήτρο Πύλιο».

• Η παραπάνω ιστορία είναι από το βιβλίο του Γ.Γιωβάννη.

Συνέχειά της ή μάλλον παρεμβολή στο χρονικό διάστημα που εξελήχθηκε είναι και η παρακάτω :

• Μετά από ενάμιση περίπου μήνα από την δολοφονία του Δημ.Πύλιου,την γιορτή του Αγ.Νικολάου του 1901,οι κάτοικοι της κοινότητας Γεωργουτσατών,έγραψαν και υπέγραψαν όλοι ένα «πρακτικό» και ορκίστηκαν με το χέρι στο Ευαγγέλιο ότι θα το τηρήσουν.Στο πρακτικό αυτό υπόσχονταν όλοι :  «θα είναι σύμφωνοι μέχρις εσχάτων να αντιστώσι κατά των ιδιοκτητών χωραφιών εν τω χωρίω των οθωμανών,οι οποίοι εκτός των άλλων αγγαρειών ήθελον να κατακτήσωσι και το λειβάδιον της Μονής…Απεφάσισαν ενόρκως να βοσκήσωσι διά των ζώων των όλον το λειβάδιον και να είναι σύμφωνοι και πρόθυμοι πάντες από κοινού εις οιονδήποτε δικαστικόν αγώνα.Καί πράγματι έπραξαν όλοι όπως ορκίσθησαν μη λαβόντες υπ’όψη πιέσεις και απειλάς των ισχυρών οθωμανών,με όλα τα δικαστικά μέσα εις τα οποία κατέφυγον και με όλας τας απειλάς ηναγκάσθησαν να παραιτηθώσι πάσης απαιτήσεως επί του λειβαδίου και έκτοτε ολόκληρον το λειβάδιον μένει και είναι κτήμα της Μονής…».

================================================================================================================================================

 

 

                                                                                                                                                                                                            

Read More

Η ΞΕΝΗΤΙΑ ΣΤΟΥΣ ΓΕΩΡΓΟΥΤΣΑΤΕΣ

                                  

          «…. Άργησε φούρε να καείς

             Κι εσύ ψωμί να γένεις

             Για να περάση ο κυρατζής

             Κι ο γιός μου ν’ απομείνει…»

                                                                              Φίλιππος Π. Γιωβάννης

                 

- Η ξενητειά  για τον Έλληνα και ιδιαίτερα για τον Ηπειρώτη ήταν και είναι τρόπος ζωής. Πλούσιες και εύφορες  χώρες, πολλά υποσχόμενες ,μάζευαν νέους από όλα τα μέρη της Ελλάδας και την Ήπειρο. Η Κωνσταντινούπολη, πρωτεύουσα για πάνω από 1500 χρόνια ,το μακρινό Μισίρι - η Αίγυπτος, η Ρωσία,η Ρουμανία και μετά την συνθήκη του Ποζάρεβατς (Ιούλιος του 1718),με την οποία άνοιξαν οι δρόμοι, οι Παραδουνάβιες χώρες…

- Οι διάφοροι προορισμοί όλο και γίνονταν γνωστοί στους νέους από στόμα σε στόμα και από κυρατζή σε κυρατζή (αγωγιάτη).

-Οι νέοι έφευγαν με όνειρα … οι γερόντοι καθισμένοι στα πεζούλια μονολογούσαν: «…οι άντρες δουλεύουν και ταξιδεύουν, οι γυναίκες δουλεύουν και γεννούν…»…οι μάνες ,οι σύζυγοι, οι αδελφές κι οι κόρες έφτιαχναν τραγούδια: «αλησμονώ και χαίρομαι θυμάμαι και λυπάμαι… θυμήθηκα την ξενητειά…», «…ξένε μου πούσε στα ξένα και στα μαύρα μακρινά»και στην χειρώτερη των περιπτώσεων… «Τρίτη, Τετάρτη θλιβερή πέφτη φαρμακωμένη, που καβαλήκεψε ο νιός και χάθηκε στα ξένα…»…

-Ως τα τέλη του 19ου αιώνα έφευγαν οι νέοι των χωριών μας με τα καραβάνια των Σωτηριοτών ,συνήθως, κυρατζίδων ,κι όσοι δεν είχαν τα «ναύλα» τα  ακολουθούσαν πεζοί για να φτάσουν μετά από 20 και 30 ημέρες ταξίδι, στον τόπο προορισμού, όπου τους περίμενε σκληρή δουλειά, νοσταλγία και όνειρα για την πατρίδα και τους ανθρώπους τους. Κάθε χωριό είχε συγκεκριμένο  τόπο που θα  πήγαινε καθώς και  δουλειά .Συνήθως στον τόπο και την δουλειά που είχε πάει ο πρώτος χωριανός. Η παραμονή στα ξένα ήταν μακρόχρονη. Είκοσι και τριάντα χρόνια ως τα πρώιμα γεράματα, με μικρά διαλείμματα όπου επισκέπτονταν το χωριό για να παντρευτούν, να κάνουν απογόνους, που συνήθως δεν τους έβλεπαν να γεννιούνται και πρώτο-αντάμωναν μετά από πέντε ως δέκα χρόνια.Έστελναν χρήματα για την συντήρηση της οικογένειας, για τις ανάγκες, για να φτιάξουν καινούριο σπίτι, αλλά και για τα κοινωφελή έργα του χωριού…Όταν τα πρωτότοκα αγόρια έφταναν σε ηλικία να εργαστούν κι εφόσον δεν ακολουθούσαν τα «γράμματα»,πήγαιναν κοντά στον πατέρα και έτσι συνεχιζόταν με τα υπόλοιπα αδέλφια, με τα εγγόνια και η ξενιτιά δεν σταματούσε ποτέ. Πίσω έμεναν οι γονείς, η γυναίκα, οι κόρες, τα μικρά παιδιά.

-Την πιο παλιά μαρτυρία για τον ξενιτεμό των χωριανών μας την έχουμε από τον Δροβιανίτη λόγιο Νικ. Γ. Μυστακίδη, ο οποίος στην εξιστόρηση για την ερήμωση του γειτονικού μας Σιαρατιού (εφημερίδα «Ο ΠΥΡΡΟΣ»φ.188-30/11ου/1906),αναφέρει το παρακάτω συγκινητικό περιστατικό: «Προ ετών έτυχε και συνομίλησαν εγγονοί των κατοίκων τούτων του Σιαρατιού…εις τα μέρη Φιλιππουπόλεως με μερικούς που ταξιδεύουν απ’ εδώ εις τα μέρη εκείνα διά ζωεμπορία. Οι ζωέμποροι ούτοι ήκουσαν τους εκεί κατοίκους, όταν ένα βράδυ διενυκτέρευον εις ένα των εκεί χωρίων, να ομιλώσιν και να τραγουδούν(φαίνετε ήσαν ημέραι χαρμόσυνοι) όπως και εδώ : Τους ερώτησαν χάριν περιεργείας, αν γνωρίζωσι την καταγωγήν των κι εκείνοι τους απάντησαν ως εξής:

Οι πρόγονοί μας  ήλθον εδώ εκ τινός χωρίου της Ηπείρου «Σιαράτιον καλουμένου ένεκα των ανωμαλιών του τόπου εκείνου»…..

Εκ της  συνομιλίας ταύτης εγνωρίσθησαν οι απ’ εδώ μετά των εκεί ως συμπατριώται και ομογενείς και εφιλοξενήθησαν ημέρας τινάς μετά μεγάλης περιποιήσεως».

Η Φιλιππούπολη(Βουλγαρία) δεν είναι γνωστή στο χωριό μας μόνο από αυτό το περιστατικό που αναφέρει ο Ν. Μυστακίδης.Το 1683 επί ηγουμενείας παπα Γαβριήλ στο Μοναστήρι μας ,είχε αγοραστεί εκεί μερίδιο φούρνου, και άλλα μεγάλα μοναστήρια της Ηπείρου (Δρυάνος, Αγ.Αθανάσιος Πολύτσανης, Γκούρας κ.ά.)διατηρούσαν εκεί μετόχια  και οι Ηπειρώτες γενικά είχαν μία από τις μεγάλες και προκομένες κοινότητές τους σε αυτήν  την πόλη. Στα τέλη του 19ου αιώνα οι περισσότεροι Γεωργουτσατινοί έχουν σαν χώρα προτίμησης την Ρουμανία, ενώ η Κωνσταντινούπολη διατηρούσε πάντα την αξία της σαν πρωτεύουσα που ήταν .

-Το ταξίδι στα Βαλκάνια κράτησε ως τις αρχές του 20ου αιώνα. Τότε το μεγάλο μεταναστευτικό ρεύμα των Ελλήνων  προς την Αμερική τράβηξε και το ενδιαφέρον των Δροπολιτών. Δειλά στην αρχή πιο μαζικά με τον καιρό οι νέοι όλο και σκέφτονταν τον νέο πολλά υποσχόμενο προορισμό.Ο τόπος μακρινός, «τα ναύλα»ακριβά,αλλά οι υποσχέσεις μεγάλες. Άλλοι με τις οικονομίες τους ,άλλοι με δανεικά, άλλοι όπως-όπως κατάφερναν να εξοικονομήσουν το πολυπόθητο εισητήριο. Το ταξίδι διαρκούσε πάνω από ένα μήνα : Σκάλωμα (Αγ.Σαράντα) και από εκεί στο λιμάνι επιβίβασης από την Νάπολη της Ιταλίας έφυγαν οι πρώτοι (1904;-1905;),από Πάτρα και Πειραιά στην συνέχεια.Giulia,Colubia,Pannonia,Themistocles,Cretic,Francesca,Athinai,MarthaWashington,KaiserFranz,Vasil.Konstantinos,Megali Ellas….Μερικά από τα ονόματα των καραβιών. Μετά από τέσσερις εβδομάδες ταξίδι, ανάμεσα από  θάλασσα και ουρανό, στοιβαγμένοι στα ανήλιαγα διαμερίσματα του πλοίου, έφθαναν στο νησί Έλις, που βρήσκετε στο στόμιο του ποταμού Χάντσον μπροστά στην πόλη της Νέας Υόρκης. Εκεί οι ταξιδιώτες των πρώτων θέσεων εξεταζόταν στα καταστρώματα και αποβιβαζόταν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Οι υπόλοιποι μεταφέρονταν με βάρκες στο νησί Έλις όπου εξετάζονταν από τους «γιατρούς των έξι δευτερολέπτων».Λέγετε ότι ένας γιατρός με μια ματιά μπορούσε να διαπιστώσει πολλά για την κατάσταση της υγείας του ταξειδιώτη. Από αναιμία μέχρι κιρσούς….απλά κοιτάζοντάς τον. Από μεταναστευτικής πλευράς έπρεπε να έχεις μαζί σου τουλάχιστον 25 δολάρια για να δείξεις ότι θα επιβιώσεις μέχρι να βρείς δουλειά και να έχεις καθαρό ποινικό μητρώο. Όσοι δεν μπορούσαν να εισέλθουν στην χώρα επέστρεφαν δωρεάν στην πατρίδα τους με το πλοίο που τους είχε φέρει. Από το 1892 έως το 1924 πέρασαν από το νησί Έλις 750.000 Έλληνες μετανάστες ,45% από αυτούς επέστρεψαν μόνιμα στην Ελλάδα. Μετά την διαδικασία αυτή άνοιγαν οι πόρτες του Νέου Κόσμου, μιάς νέας ζωής.                                                                                                                                                                    

Το νησί Έλις

Η πιο παλιά αναφορά σε χωριανούς μας στα αρχεία του νησιού Έλις είναι στα μέσα του  1906 .Από την ίδια αυτή αναφορά όμως, βρίσκουμε τα ονόματα άλλων χωριανών ,οι οποίοι υποδέχονται. Από αυτό συμπεραίνουμε ότι και πριν το 1906 είχαν μεταναστεύσει χωριανοί μας με ελειπή όμως τα στοιχεία τους, γι αυτό και είναι πολύ δύσκολη η έρευνα. Για παράδειγμα, στην πρώτη μαζική έξοδο που έγινε από το χωριό στα 1907 ,όταν στις 3-Μαϊου αποβιβάστηκαν στο νησί Έλις 11 χωριανοί, οι 5 από αυτούς δηλώνονται με το επίθετό τους, οι υπόλοιποι 6 αντί για το επίθετο δηλώνονται με το πατρώνυμο και το μόνο που τους ξεχωρίζει είναι η αναφορά του ονόματος του χωριού – Georgutsates. Με βάση αυτά τα στοιχεία σαν πρώτοι χωριανοί μετανάστες στην Αμερική φαίνονται οι :  Νικόλαος Μούκας(πιθανόν Μπούκας),Γεώργιος Δούβλης και Κωνσταντίνος Παπαχρήστος(Τζάρταλος).Ο πρώτος είναι αγνώστου διαμονής ,οι δύο άλλοι μένουν στο Κλίντον της Μασσαχουσέτης. Έως το 1913 βρίσκονται στην Αμερική περίπου 40 Γεωργουτσατινοί μεταξύ των οποίων και μία γυναίκα ,είναι η σύζυγος του Σταύρου Κ. Γιωβάννη, Αθηνά Μάντη(δηλωμένη με το οικογενειακό της επίθετο) .Έως το 1916 ο αριθμός ανέρχεται στους 45,σίγουρα όμως πρέπει να ήταν αρκετά περισσότεροι γιατί την επόμενη χρονιά (1917),που ιδρύετε ο σύλλογος του χωριού από τους κατοικούντες στο Κλίντον, το Φίτσμπουργκ ,το Γούστερ και το Πέποντι της Μασσαχουσέτης, οι υπογράφοντες το καταστατικό ανέρχονται στους 50 και υπάρχουν και άλλοι, που κατοικούν σε άλλες πόλεις όπως η Νέα Υόρκη και το Νιού Λόντον. Τα χρόνια 1917-18-19 δεν βρίσκουμε καμία αναφορά σε χωριανούς και το 1920 είναι η μεγαλύτερη έξοδος με 23 μετανάστες από τους οποίους οι περισσότεροι φεύγουν τον μήνα Δεκέμβριο αυτής της χρονιάς. 

  Το χρονικό διάστημα από το 1913 έως το 1920,στον τόπο μας, είναι γεμάτο από αναταραχές και αλλαγές. Η απελευθέρωση το 1913,στην συνέχεια η αυτονομία ,τα διπλωματικά παιχνίδια και οι αλληλοδιαδεχόμενες «κατοχές» και τέλος η χάραξη των συνόρων, δημιουργούν αισθήματα αβεβαιότητας και ανασφάλειας στους κατοίκους. Όλο και περισσότεροι σκέφτονται να φύγουν και αυτήν την φορά παίρνοντας και τις οικογένειες μαζί τους. Η κοινότητα των χωριανών μας στην πόλη Κλίντον όλο και μεγαλώνει, κοινό σημείο τους η Ελληνορθόδοξη ενορία του Αγ. Νικολάου, όπου μαζί με άλλους Έλληνες, Ηπειρώτες και Δροπολίτες, αντιμετωπίζουν τα προβλήματά τους και μαθαίνουν τα νέα και τις εξελίξεις της «παλιάς» και «νέας» πατρίδας. Η εργατικότητά τους ,οι πολλές φορές αιματηρή οικονομία τους και προ πάντων η νοικοκυροσύνη που την κουβαλούν παραδοσιακά, φέρνουν  την προσωπική και την συλλογική πρόοδο .Αρχίζουν να σκέφτονται τα χωριά τους και τις ελλείψεις τους, το μέλλον των παιδιών τους .Κατανοούν τότε ότι πρέπει να οργανωθούν σε συλλόγους και σωματεία ,κατά τα πρότυπα των άλλων μεταναστών. Το ένα χωριό μετά το άλλο αρχίζει να οργανώνετε με συλλόγους που έχουν καταστατικό, πρόγραμμα, σκοπούς και συνδρομές τακτικές και έκτακτες για την επίτευξή τους.

-Στις 1 Αυγούστου του 1917 ,συγκεντρώνονται στην πόλη Κλίντον 50 Χωριανοί μας που κατοικούσαν εκεί και στις γειτονικές πόλεις Φίτσμπουργκ, Γούστερ και Πέποντι της Μασσαχουσέτης και ιδρύον τον σύλλογό τους. «Συνελθόντες σήμερον εν Clinton Mass. …… απεφασίσαμεν ομοφώνως και ιδρύσαμεν Σύλλογον υπό την επωνυμίαν ‘’ Ο Άγιος Γεώργιος ‘’…. Ιδιαίτερον χαρακτηριστικόν του Συλλόγου είναι η σφραγίς ήτις φέρει την προτομήν του Αγίου Γεωργίου εφίππου και πέριξ της εικόνος την επιγραφήν ‘’ Σύλλογος Γεωργουτσατών ‘’ εκ των άνω και ‘’ Άγιος Γεώργιος ‘’ εκ των κάτω ….».Ακολουθούν 32 διαδικαστικά άρθρα ,στα οποία αναφέρονται οι υποχρεώσεις των μελών, οι συνδρομές ,οι εκλογές, η εγγραφή νέων μελών κ.ά.  και στο τέλος αναφέρουν τον «ιερό» σκοπό που τους οδήγησε στην απόφαση της ιδρύσεως συλλόγου : « ΘΕΜΕΛΙΟΝ …. Η αιτία υπήρξεν η προς ανοικοδόμησιν της ετοιμορρόπου εκκλησίας του χωρίου ημών Γεωργουτσατών  ‘’ Άγιος Γεώργιος ‘’ ής έσται κύριος σκοπός της συνεδριάσεως ημών και της οποίας ως προστάται έσονται δέκα τέσσαρα (14) μέλη, τα οποία έπονται με τας ιδίας αυτών υπογραφάς. Δευτερεύουσα δε ιδέα μετά την ανωτέρω έσεται η διοχέτευσις του ύδατος εκ της ημισείαν περίπου ώραν απεχούσης πηγής της ονομαζωμένης  ‘’Γούβας’’ εντός του χωρίου ημών. …. Δι’ ό τη θελήσει και συναινέσει κοινής γνώμης εγράφη και υπεγράφη το παρόν προς ισχύν και φώς παρ’ όλων των μελών του Συλλόγου των εν Αμερική ευρισκομένων διά την πρόοδον θρησκευτικών και εν γένει την προς τα κοινά του χωρίου ημών τα αφορώντα τον ευτρεπισμόν αυτού.».

 

                                                               

Τέλος ακολουθούν τα ονόματα των ιδρυτικών μελών του συλλόγου :

-Το καταστατικό του συλλόγου Γεωργουτσατών είναι το ίδιο με τα καταστατικά άλλων Ελληνικών κοινοτήτων της Αμερικής (διαφέρουν μόνο οι σκοποί) και ο λόγος είναι ,ότι την τελική σύνταξή τους και εκτύπωση την αναλάμβαναν οι ίδιοι ‘’συμπατριώτες’’ που ασχολούνταν με υποθέσεις μεταναστών ,κάτι μεταξύ προξένου, ταξιδιωτικού πράκτορα, τραπεζίτη και εμπόρου εισαγωμένων από την Ελλάδα ειδών (κυρίως ελαιόλαδο, ελιές, κρασί σταφίδα κ.ά.). Η γλώσσα σύνταξής του είναι άκρα καθαρευουσιάνικη σε σημείο που παραποιεί  τα επίθετα των μελών. Έτσι ο Ντέρος γράφετε Δέρος, ο Ξιγγάς>Ξυνιγός,                              ο Γκαζιάνης>Καζάνης….

           

Οι πρωταρχικοί σκοποί του συλλόγου πραγματοποιήθηκαν. Την ίδια χρονιά (1917)έστειλαν χρήματα στην Επιτροπή Ανέγερσης της Νέας Εκκλησίας ,και ως την αποπεράτωσή της και τον πλήρη καλοπισμό της δεν έπαψαν να ενδιαφέρονται και να συνδράμουν συλλογικά ή ατομικά κατά τις επισκέψεις τους στο χωριό. Το 1937 αγόρασαν και εγκατέστησαν σωλήνες ύδρευσης άπο την πηγή της ‘’γούβας’’ έως το τότε κέντρο του χωριού κτίζοντας στην πορεία των σωλήνων και υποστηλωτικούς τοίχους, οικοδόμησαν δεξαμενές συγγέντρωσης του νερού στην έξοδο της πηγής (μικρή) και λίγο πιο πάνω από την Εκκλησία του Αγ.Γεωργίου μεγάλη-τερματική με 2 βρύσες για να μην καθυστερούν κατά την ώρα της ύδρευσης. Η δεύτερη δεξαμενή ονομάζετε από το τοπικό ιδίωμα «καδί» και από αυτήν πήρε το όνομα και η περιοχή(πολλοί την λένε και «κάτω γούβα»).Οι σκέψεις και τα όνειρά τους για το χωριό ήταν πολλά ,αλλά ο πόλεμος και οι μετέπειτα εξελήξεις σταμάτησαν κάθε δραστηριότητα του συλλόγου.

Η προσωπική επιτυχία και πρόοδος των μεταναστών χωριανών μας δεν υστέρησε από την συλλογική τους. Το 1913 οι αδελφοί Φώτιος και Αθανάσιος Μουντζούρης ,έστειλαν δολάρια στον πατέρα τους και αγόρασε χωράφια από τους αγάδες. Είναι η πρώτη ιδιωτική καλλιεργήσιμη γη στο χωριό. Από το 1925 και μετά το χωριό βρέθηκε σε οικοδομικό οργασμό. Νέα όμορφα σπίτια κτίστηκαν σε όλες τις γειτονιές και ένας ευγενικός ανταγωνισμός δημιουργήθηκε μεταξύ των ξενιτεμένων για το ποιος θα φτιάξει το καλύτερο σπίτι στο χωριό. Άλλοι προσανατόλισαν τα παιδιά τους στις σπουδές και τις επιστήμες, άλλοι στις τέχνες και άλλοι στο εμπόριο. Όσοι μετανάστευσαν οικογενειακά με την εργατικότητά τους εξελίχθησαν σε επιτυχημένους επιχειρηματίες καθώς και τα παιδιά τους, που στην συνέχεια πρόκοψαν σε επιχειρήσεις και επιστήμες. Είχαν όλοι τα μικρά και μεγάλα όνειρά τους αλλά ο πόλεμος και οι πολιτικές εξελίξεις στην πατρίδα έφεραν τα επάνω κάτω .Αποκλείστηκαν οι περισσότεροι και έφυγαν από ετούτο τον κόσμο μακριά από τις οικογένειές τους .ΕΝΑ ΔΡΑΜΑ. Δεν μπόρεσαν να πραγματοποιήσουν τα όνειρά τους ,πολλών τα κόπια χάθηκαν ,δεν είδαν τις κόρες τους νυφάδες και τους γιούς τους γαμπρούς, δεν τους φώναξαν τα εγγόνια τους «παππού»,πέρασαν μοναχικά γεράματα και έφυγαν με τον καϋμό. Και τα παιδιά τους ,οι γυναίκες τους …. Το ίδιο δράμα πέρασαν .Οι περισσότεροι χωριανοί μας που είναι γεννημένοι τα μεταξύ το 1935 έως το  1940 χρόνια δεν γνώρισαν πατέρα, άλλοι κατηγορήθηκαν με την αιτία του «αμερικάνου»πατέρα, άλλοι εξαναγκάστηκαν να εξαργυρώσουν την κληρονομιά τους για πενταροδεκάρες και εκείνες οι σύζυγοι, οι σύγχρονες «Πηνελόπες» έκρυψαν βαθειά τον πόνο τους και κράτησαν την αξιοπρέπειά τους…

‘’Τρίτη, Τετάρτη θλιβερή, Πέμπτη φαρμακωμένη, πού καβαλήκεψε ο νιός και πίσω δεν εφάνη…’’

-Κατά την ανακαίνιση της Εκκλησίας του Αγ.Νικολάου (2010-11) βρέθηκε κτισμένη στα πεζούλια η εικονιζόμενη στήλη (αγνώστου προελεύσεως, χρονολογίαςκαι χρήσης) , η οποία τοποθετήθηκε σε διαμορφωμένο χώρο δίπλα από την πόρτα της Εκκλησίας , στην μνήμη των ξενητεμένων χωριανών ,που αναπαύονται σε ξένα και μακρυνά μέρη.

Μια ανεπίσημη απογραφή των κατοίκων Γεωργουτσατών ,που είχε γίνει στα Ιωάννινα το 1946,από την επιτροπή Βορειοηπειρωτικού αγώνος, σε σύνολο 720 ονομάτων κατοίκων ή καταγόμενων από τους Γεωργουτσάτες, καταγράφονται 103 χωριανοί μας να κατοικούν σε Αμερική, Αργεντινή και Αυστραλία και 2 στην Γερμανία.Από αυτούς οι 66 μένουν στην Αμερική(Η.Π.Α.),32 στην Αργεντινή και 5 στην Αυστραλία. Από τους 66 που μένουν στην Αμερική οι 41 είναι μέλη 12 καθαρά οικογενειών χωριανών(από πατέρα και μητέρα) ,οι οποίοι είχαν ξενιτευτεί οικογενειακά. Οι υπόλοιποι 25 είχαν τις οικογένειές τους στο χωριό.

Από τους 32 πού ζουν στην Αργεντινή μόνο 2 οικογένειες με 3 μέλη η κάθε μία προέρχονται από το χωριό. Οι υπόλοιποι 26 είναι μόνοι τους και άλλοι έχουν τις οικογένειες στο χωριό ,άλλοι είναι εργένηδες και με τα χρόνια παντρεύονται ντόπιες διατηρώντας όμως πάντοτε δεσμούς με το χωριό ,τους πατριώτες του εξωτερικού και τις Ελληνορθόδοξες κοινότητες των περιοχών που κατοικούν μέχρι τις ημέρες μας καθώς και τα παιδιά τους. Για τους χωριανούς μας που πήγαν στην Αργεντινή δεν υπάρχουν πληροφορίες παρά μόνο ιστορίες και θρύλοι. Το ταξίδι αυτό για την συντριπτική πλειοψηφία ήταν αποτυχημένο και όσοι είχαν πάει και κατόρθωσαν να επιστρέψουν μιλούσαν για μια χώρα πλούσια στην φύση ,αλλά πτωχή στην οικονομία. Οι περισσότεροι που είχαν επιστρέψει μπήκαν σαν «καρβουνιάρηδες»σε εμπορικά ή επιβατικά πλοία γιατί δεν διέθεταν  το ποσό του εισιτηρίου.

Η απογραφή αυτή αναφέρει 5 χωριανούς στην Αυστραλία. Ο αριθμός αυτός μάλλον δεν είναι σωστός. Όπως πληροφορούμαστε από τον χωριανό μας Σπύρο Θ.Πύλιο,ο οποίος ζεί στην Αυστραλία πάνω από μισό αιώνα, την δεκαετία του 1920 είχαν πάει στην Αυστραλία περίπου 20 Γεωργουτσατινοί οι περισσότεροι στο North Queensland. Εκτός  από τον Βασίλειο Σούντζο πού ήταν από προπολεμικά με την σύζυγό του Κλεοπάτρα, οι υπόλοιποι είχαν τις οικογένειες στο χωριό. Όπως μαρτυρούν τα σπίτια που έχτισαν στο χωριό ,οι περιουσίες τους και ο προσανατολισμός που έστεψαν τα παιδιά τους παροτρύνοντας τα να μορφωθούν όλοι πρέπει να «πήγαν καλά».

Από την Αυστραλία να αναφέρουμε δύο ιστορίες την μία την βρήκαμε στο διαδίκτυο και μας πληροφορεί ότι : «την παραμονή των Χριστουγέννων του 1954 και ενώ ο Βασίλειος Σούτζος με την σύζυγό του Κλεοπάτρα εργαζόταν στις βαμβακοκαλλιέργειες στο Biloela ,τους κάηκε το σπίτι».

Η άλλη αφορά τους 2 χωριανούς μας που το 1946 βρίσκονταν στην Γερμανία. Πρόκειτε για τα αδέλφια Γιώργο και Ντίνη(Κώστα)Ξυγγά. Ο Γιώργος ,άγνωστο πώς ,βρέθηκε από τα προπολεμικά χρόνια βιομηχανικός εργάτης στην Γερμανία .Εκεί έζησε όλη του την ζωή παντρεύτηκε Γερμανίδα και έκανε οικογένεια. Ο Ντίνης είχε μεταναστεύσει στην Αυστραλία νέος ,αλλά τον έφτασε εκεί ο καιρός της οικονομικής κρίσης ,χωρίς δουλειά, σε απομακρυσμένη περιοχή, μαζί με άλλους συνομήλικους Δροπολίτες. Η κατάστασή τους ήταν τόσο απελπιστική που ούτε τα χρήματα για γραμματόσημο δεν είχαν. Τελικά κάποιος βρέθηκε που θα επαναπατριζόταν και του εμπιστεύθηκε ένα γράμμα προς τον αδελφό του ,ο οποίος όταν έμαθε την κατάστασή , του έστειλε το εισιτήριο και τον πήρε κοντά του στην Γερμανία. Ήταν πολύ εργατικοί και οι δύο και πρόκοψαν. Ο Ντίνης παντρεύτηκε Γερμανοελληνίδα και επέστρεψε μεταπολεμικά στην Ελλάδα ,όπου ασχολήθηκε με εμπόριο περσικών χαλιών.

Οι Γεωργουτσατινοί της Αμερικής δεύτερη και Τρίτη γενιά σήμερα ζούν οι περισσότεροι στο New Jersey και to  New London του Conecticat.Στό Κλίντον έχουν απομείνει ελάχιστες οικογένειες.

Β)  ΚΕΙΜΕΝΑ – ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ – ΔΙΗΓΗΣΕΙΣ…..ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΓΕΩΡΓΟΥΤΣΑΤΕΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΔΕΡΟΠΟΛΗ                                                                                                    

                                                             

ΓΙΑ ΤΗΝ ΞΕΝΗΤΙΑ

                                    =======================

                                    =======================

Η ξενητια και η μόρφωση των κοριτσιών

Γεωργίου Π. Γιωβάννη

                                                                                                                              «ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΙΣ»

«…..Κατά το έτος 1909 ο κ. Γιωβάννης μετά τίνων ολίγων εκ των κατοίκων προέτεινε να συστηθή Παρθεναγωγείον όπως εκπαιδεύονται και αι νεάνιδες της κοινότητος Γεωργουτσατίου όπως και εις άλλα χωρία. Οι πλείστοι των κατοίκων ανθίστανται εις ούτο προβάλλοντες μωρολογίας, ότι δηλ. δεν πρέπει τα κοράσια να μάθουν γράμματα, δι ότι θα συνενώνονται με τους αποδημούντας συζύγους των επί βλάβη των γονέων των, ότι θα συνεθίσωσιν εις πολυτέλειαν και τα παρόμοια.

  Απέκρουσε την ιδέα αυτών ο κ. Γιωβάννης ειπών ότι το Παρθεναγωγείον θα μορφώση μητέρας και ότι αν τα κοράσια μένωσιν αγράμματα θα αναγκάζωνται να προστρέχωσιν εις ξένους διά να γράφωσι προς τους απόντας συζύγους των,οπότε θα εμπιστεύωνται εις άλλους τα μυστικά των και βαθμηδόν να λαμβάνωσιν σχέσεις παρανόμους. Μετά πολλάς συζητήσεις επείσθησαν και απεφασίσθη η πρόσληψις παρθεναγωγού εν έτει 1909».

                                                                  

Οι απόδημοι και η ύδρευση των χωριών

Λεύκωμα «Η ΔΡΟΠΟΛΙΣ» 1-2

  «…Οι Δροπολίται, είχον αποφασίσει να φροντίσωσι δι’ ειρηνικών μέσων  διά την ύδρευσην της περιοχής,διότι οι Δερβιτσιώται το πρώτον και βραδύτερον οι Γεωργουτσατηνοί διά συνδρομών και εράνων των εν Αμερική εγκατεστημένων συμπατρωτών ,εφρόντισαν να κατασκευάσωσιν υδραγωγείον εις ρας κοινότητάς των και να μεταφέρωσι το ύδωρ από των προπόδων του βουνού.Το ευγενές παράδειγμα των φιλοπροόδων τούτων κοινοτήτων εμιμήθησαν και οι κάτοικοι των άλλων χωρίων της Κάτω Δροπόλεως, ως του Χασκόβου,της Γράψης και Τεριαχάτες,οι οποίοι είχον συγκεντρώση εν Αμερική διά των συλλόγων  των ικανά ποσά προς τον σκοπόν τούτον ,ωα και δι’ άλλους φιλανθρωπικούς σκοπούς ,ίδρυσιν σχολείων ,εκκλησιών,οικοτροφείων….».

                                                            ==============================

                                                            

« ΤΟ  ΤΣΕΚΙ»  (η επιταγή)                                                 

   Τηλέμαχος  Κώτσιας

                                                                                                             «ΣΤΗΝ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΟΧΘΗ»

«….Υπήρχε πρόβλημα με το ρευστό.’Ερχονται άνθρωποι να αγοράσουν ένα κιλό αλάτι με μια επιταγή είκοση ή πενήντα δολαρίων….,την εξαργύρωνε δίνοντάς τους ,αντί για ρέστα ,κάτι κουπόνια από χαρτόνι με τα οποία ψώνιζαν ξανά.Αυτή τη μέθοδο εφάρμοζαν και οι άλλοι δυό-τρείς έμποροι της Άνω Δρόπλης,και λίγο λίγο άρχισαν να εξαργυρώνουν ο ένας τα κουπόνια του άλλου.Οι έμποροι έγραφαν πάνω στα κουπόνια το όνομα του καταστήματός τους π.χ. ‘’Παντοπωλείον Γεωργουτσατών’’ ή ‘’Παντοπωλείον Βουλιαρατιού’’…….».

«… Ο ΚΑΘΡΕΠΤΗΣ ΠΟΥ ΓΥΑΛΙΖΕ…»                                 

  Πάνος Στ.Γιωβάννης

  

                                                                                                             Από την αλληλογραφία με τον

  Βασίλη Καραγκιούζη – 1986

«……. Ο καθρέπτης που γυάλιζε ήτανε οι Αμερικάνοι,με τα μπλέ κουστούμια ,τις πένες της δεκάρας στην τζέπη την έξω του σακακιού, «πρόχειρα» διά να υπογράψουν τα χαρτιά της αμάθειάς των…και τα ωρολόγια με το μπρούτζινο χρυσάφι…. Και σαν ερχόταν την Κυριακή στην Εκκλησία ο Φιλίππη Γιωβάννης με τον δίσκο και το αρωματισμένο με βασιλικό και αγιόκλημα νερό (σωστή αλεργία) χώνανε το χέρι στη τζέπη (με το συμπάθειο κολοτζέπη) και έψαχναν για το δολάριο (σημείωσε εκ των προτέρων σημαδεμένο το μονοδόλαρο) μη τυχόν και έπεφτε κανένα των 2 ή των 5 διότι των δέκα δεν πιστεύω….Τό εκατοδόλαρο ότι έδειχνε τη μούρη του στην άκρη του πορτοφολιού,ήταν για τα ναύλα της επιστροφής….στο America.

  Λιανοκατουριότανε οι κοπέλες ποιά θά τανε η τυχερή και το απόγευμα όπου όλοι ήτανε μαζεμένοι στην σκάλα της Τσιάβενας και την γκουντουλιάρα, πέρναγαν οι ανύπαντρες κοπέλες φορεμένες με τα καλά τους και τα μαλιά πλεγμένα κόσες,γυαλισμένα με πετρέλαιο και κολημένο λίγο μαλάκι επάνω από τα φρύδια με λουκούμι για να μη ξεκολάει. Τα γομαράκια φορτωμένα με τις βαρέλες και τις ντρεβενίτσες γυρίζοντας από την γούβα. Από την πλάκα ακουγόταν το τραγούδι.Καταϋδρωμένες…..συναγωνιζότανε στο καμάρωμα και ποια θα σερβίρει πρώτη το δροσερό νερό. Ο αμερικάνος τις πρόσεχε μια – μια γιατί το βράδι θα στελνε προξενειό … ότι την ζήτησε και το βιολή της ζωής συνεχιζόταν…».

                                                          

« Ο ΚΑΗΜΟΣ»      

   Λεύκωμα «Η ΔΡΟΠΟΛΙΣ»

«…. Η εις Αμερικήν όμως μετανάστευσις των νέων αφήκε μέγαν καημόν εις την δροπολίτισσαν κόρην ,δια τούτο και συχνά επαναλάμβανε τον καημόν της εις το μελαγχολικόν τραγούδι:

           Άνοιξε η Αμερική

          εφύγανε τα παιδιά μας

          έφυγαν οι λεβεντάδες

          κι εμείναν οι ξυπολυάδες

          πού γυρεύουν ταίς χιλιάδαις,

          ταις χιλιάδαις ταις πολλαίς

          ταις κοπέλλαις διαλεχταίς.».

                       =================================================           

                      

                                                                                                             

                                               Γ)   ΟΙ ΚΑΤΑΛΟΓΟΙ

Θα παρουσιάσουμε τώρα τρείς καταλόγους με τα ονόματα και άλλα στοιχεία των μεταναστών χωριανών μας.Ο πρώτος περιέχει όσα ονόματα βρήκαμε από τα αρχεία του Ellis Island.Ο δεύτερος είναι από την απογραφή του 1946 που αναφέραμα πιο πάνω.Ο τρίτος είναι ένας κατάλογος του Σπυρίδωνα Θ. Πύλιου με τους χωριανούς μας στην Αυστραλία.

Από το φωτογραφικό αρχείο του Ellis Island.

 Η αίθουσα υποδοχής και εξέτασης των μεταναστών στο νησί Ελις

 1)  Από τους καταλόγους  του Ellis Island

1906 – Μέσα στον χρόνο 1906 ή πιο πρίν:

Νικόλαος Μούκας (πιθανόν Μπούκας)

Γιωβάννης Νικόλαος—30 ετών—παντρεμένος—από Νάπολη Ιταλίας—Ελις 15/6/1906-

                                                           Προορισμός Νικόλαος Μούκας φίλος

1907 – Μέσα στο 1907 ή πιο πρίν :

Γεώργιος Δούβλης – Κλίντον

Κων/νος Παπαχρήστου (Τζάρτζαλος)—Κλίντον

Βαγγέλης Κώστας (πατρόνυμο)-Κλίντον

Γεώργιος Θεόδωρος (πατρόνυμο)-Κλίντον

Δούβλης Ηλίας-27ετών-παντρ.-από Πάτρα,με Francesca-άφιξηΕλις19/4ου/1907-

                                          Προορισμός Κλίντον Γεώργιος Δούβλης αδελφός 

                                               

--  Άφιξη στο νησί Έλις 3/5ου/1907 – από Πάτρα,με Giulia

8) Μηλιώνης Χρήστος—40 ετών—παντρεμένος— προορισμός  Κλίντον Κων.Παπαχρήστο        

   

9) Μηλιώνης Βασίλειος—15 ετών—ανύπαντρος--     >>  >>          >> >>         

10) Χρήστος(πατρόνυμο)Φώτης—34 ετών—παντρ.--  >>  >>         >> >>   Βαγγέλη Κώστα-

11) Κώστας(πατρ.)Σταύρος—22 ετών --ανύπ.            --  >>  >>         >>  >>  Θεόφ. Licos- φίλος

                                                                  (είναι ο ΣταύροςΚ.Γιωβάννης)

       Μένει έως το 1910 –επιστέφει: παντρ.-από Πειραιά, με Patris- αφ. Ελις 14/3ου/1911-Κλίντον

12)Γεώργιος (πατρ.)Φίλιππος—30ετών—παντρ. --        >>  >>  

  Γούστερ Γεώργιο Θεόδωρο (είναι ο Γεώργιος Μουτζούρης)

13)Γεώργιος >>>>>Μίχος-27ετών-παντρ.--                   >>  >>     Κλίντον Βαγγέλη Κώστα φίλο

14)Ηλίας (πατρ.)Χρήστος-26ετών-παντρ.-                    >>  >>     Γούστερ Γεώργιος Θεόδωρος

15)Ξιγκάς Στέφανος-22ετών-παντρ.                               >>  >>    Κλίντον Θεόφ. Licos φίλος

Μένει έως το 1911-επιστέφει:παντρ.-απόΠάτρα,μεColubia-αφ.Ελις 13/4ου/1912-Κλίντον

16)Μηλιώνης Γεώργιος-25ετών-παντρ.--                      >>  >>Γούστερ

 Πέτρο Τζιά φίλος

17)Παπαχρήστου Γρηγόριος-17ετών-ανυπ.-                 >>  >>Κλίντον

Παπαχρ .Κων. αδελφός

18)Σταύρου(πατρ.)Θεόδωρος-25ετών-παντρ.-             >>  >>    Νέα Υόρκη

19)Μίχος(πατρ.)Κώστας-25ετών-παντρ.-                       >>  >>   Νιου Τζέρσεη  σε φίλο

20)Ιωάννης(πατρ.)Φώτος-20ετών-ανυπ.-από Πάτρα, με Francesca-άφιξηΕλις 19/4ου/1907

1909

21)ΠαπαχρήστουΚων/νος-27ετών-παντρ.-από Πάτρα, με Themistocles-  άφιξη Ελις

                     25/8ου/1909-προορ.ΚλίντονΓρηγ.Παπαχρήστου           

22)Παπαχρήστου Σταύρος-19ετών-ανυπ.-   >>>   >>>  >>>  >>>  >>>  >>>  >>>  >>>  αδελφό

23)Δούβλης Νικόλαος-35ετών-παντρ.—από Πάτρα με Themistocles-άφ.Ελις24/10ου/1909

                                     Προορισμός Κλίντον Γεώργιο Δούβλη αδελφος

======================================================================================================================================================

Μέσα στο 1910 ή πιο πρίν:

24) Αθανάσιος Ξιγκάς  στο Φίτσμπουργκ

25) Κώστας Μουτζούρης στο Κλίντον

26) Δημήτριος Πύλιος στο Κλίντον

27) Γρηγόριος Πύλιος στο Κλίντον

28) Λούϊς Δούβλης στο Κλίντον

29) Λούϊς Κύρος  στο Κλίντον

1910

30) Ντέρος Μιχάλης-22ετών-παντρ.—από Πάτρα, με Themistocles- αφ. Ελις 4/1ου/1910

                                            Προορ. Φίτσμπουργκ Ξιγκάς Στέφανος ξάδερφος

31)Αλέξης Χρήστος-28ετών-παντρ.-από Πάτρα,μεColubia-αφ.Ελις 18/6ου/1910

                                                       Προρ.Γούστερ Μουτζούρη Φίλιππο θείο

32)Μουτζούρης Σπίρος-18ετών-ανυπ.-από Πάτρα, με Colubia-αφ.Ελις18/6ου/1910-

                                                         Προορ .Κλίντον Σπ. Κρητικός φίλος

33)Μουτζούρης Αθανάσιος-18ετών-ανυπ.- ίδιο με Νο32- προορ.Κλίντον Κ.Παπαχρήστου ξαδ.

      Φεύγει άγνωστο  πότε και επιστρέφει:από Πάτρα-αφ.Ελις18/6ου/1916-προορ.Γούστερ

                                                                                                                       Φιλ.Μουτζούρη θείο

       Φεύγει το 1919 και επιστρέφει:37ετών-παντρ.-από Πάτρα, με Calabria-

                 Αφ.Ελις 14/12ου/1920-προορ.Κλίντον Απόστολο Γκαζιάνη κουνιάδο

34)Constantis Christos-40ετών-παντρ.-ίδιο με Νο31-προορ.Κλίντον Luis Cyros

35)Cirgios Filipos-28ετών-ανυπ.-ίδιο με Νο 31-

προορ.Κλίντον Thomas Georgios φίλος

36)Στούπης Θεόδωρος-40ετών-παντρ.-ίδιο με Νο 31-

προρ.Κλίντον Κων.ΜουτζούρηΞάδερφο

37)Γκαζιάνης Θεόδωρος-35ετών-παντρ.-από Πάτρα,μεThemistocles-αφ.Ελις30/6ου/1910-

                                                       Προορ.   Δεν αναγράφετε

38)Πύλιος Μιχάλης-30ετών-παντρ.-απόΠάτρα,μεAthina-αφ.Ελις22/9oy/1910

                                                                    Προορ. Φίτσμπουργκ Αθ.Ξιγκάς

39)Γκουσμάρης Μιχάλης-26ετών-παντρ.-από Πειραιά,μεPatris-αφ.Ελις9/10ου/1910

                                                    Προορ.Κλίντον Λούϊς Δούβλης φίλος

40)Πύλιος Αντώνης-  ;  -παντρ.-από Πάτρα,μεAthina-αφ.Ελις 11/11ου/1910

                                                    Προορ. Κλίντον Δημ. Πύλιος αδελφός

41)Πύλιος Κων/νος-19ετών-ανυπ.-από Πάτρα, με Themistocles-αφ.Ελις 12/12ου/1910

                                                                   Προορ. Κλίντον Γρηγόριο Πύλιο

1911 Μέσα στο 1911 ή πιο πρίν:

42) Μηλιώνης Βαγγέλης στο Φίτσμπουργκ

43) Γιωβάννης Φίλιππος στο Κλίντον

44) Αλέξης Χαράλαμπος στο Φίτσμπουργκ από το 1911 έως το 1917

      Φεύγει το 1917 και επιστρέφει:31ετών-παντρ.-απόΠάτρα,μεCalabria-αφ.Ελις14/12ου/1920

                                        Προορ .Κλίντον Δημήτριος Λάπας κουνιάδος

45) Γιωβάννης Γεώργιος-18ετών-ανυπ.-απόΠάτρα,μεThemistocles-αφ.Ελις4/4ου/1911

                                                     Προορ. Κλίντον Αθ.Μουτζούρης θείος

46) Αλέξης Λεωνίδας-21ετών-παντρ.-από Πάτρα,με Themistocles-αφ.Ελις4/4ου/1911

                                                Προορ. Φίτσμπουργκ Μηλιώνης Βαγγέλης θείος

Φεύγει άγνωστο πότε και επιστρέφει:39ετών-παντρ.-από Πάτρα,με Calabria-

               αφ.Ελις14/12ου/1920-προορ.Κλίντον Θεόδωρος Γκαζιάνης κουνιάδος

 47) Γιωβάννης Ιωάννης-36ετών-παντρ.-απόΠειραιά,με Patris-αφ.Ελις3/6ου/1911

                                             Προορ. Κλίντον Γιωβάννης Φίλιππος αδελφός

48) Λίτσης Βασίλης-28ετών-αραβωνιασμένος-απόΠειραιά,μεAthinai-αφ.Ελις23/9ου/1911

                                                          Προορισμός δεν αναγράφετε

49) Κύρος Αλέξανδρος--  1911-1914 Κλίντον

Επιστρέφει:27ετών-παντρ.-από Πάτρα, με Martha Washington-αφ.Ελις3/8ου/1914-

                                   Προορ. Κλίντον Γ. Κουρεμένος φίλος

1912  Μέσα στο  1912 ή πιο πρίν:

50) Τζιτζής Μιχάλης στο Φίτσμπουργκ

51) Πύλιος Στέφανος στο Κλίντον

52) Ντέτσικας Κωνσταντίνος Κλίντον

Φεύγει άγνωστο πότε και επιστρέφει:38ετών-παντρ.-απόΠάτρα,μεCalabria-αφ.Ελις14/12ου/1920

                                                  --προορ. Γούστερ Αντώνη Ντέτσικα αδελφό

53) Κύρος Ηλίας 1912

Φεύγει άγνωστο πότε και επιστρέφει:--  κενό—από Πειραιά,μεMegaliEllas-αφ.Ελις22/4ου/1920

                               Προορ. New London Γρηγόρης Κύρος εξάδελφος

54) Γιωβάννης Νικόλαος-17ετών-ανύπ.-από Πάτρα, με Martha Washington-αφ.Ελις 30/6ου/1912

                                                       Κλίντον Φίλ. Γιωβάννη πατέρα

55) Ντέτσικας Μιχάλης--     κενό            -από Πάτρα,μεThemistocles-αφ.Ελις3/7ου/1912

                                          Προορ. Κλίντον Κωνσταντίνος Ντέτσικας αδελφός

56) Στούπης Βασίλης-18ετών-παντρ.-απόΠάτρα,μεAthina-αφ.Ελις29/7ου/1912-

                                                          προορ. Φίτσμπουργκ Μιχ, Τζιτζή θείο

57) Πύλιος Δημήτριος-19ετών-παντρ.-απόΠάτρα,μεAthina-

αφ.Ελις12/12ου/1912-   

                                            προορ. Κλίντον Στέφανο Πύλιο αδελφό

1913  58)Μάντη Αθηνά---                       Κ ε ν ό                                  -άφιξη Ελις 3/5ου/1913-

προορ. Κλίντον Σταύρος Γιωβάννης σύζυγος

1914 

59) Παπαχρήστος Παναγιώτης-14ετών-ανυπ.-απόΠάτρα,μεKaizerFranzJosef-αφ.Ελις27/6ου/1914-

Προορ. Νέα Υόρκη Γρηγόρης;;; ξάδελφος

Επιστρέφει σε άγνωστη χρονολογία και επανέρχεται :20ετών-παντρ.-από Πάτρα,μεCalabria-

                                                                                                --αφ.Ελις5/5ου/1921-προορ.   ; ; ;

1915

60)Στούπης Βασίλης-23ετών-παντρ.-από  Πειραιά, με Βασιλεύς Κωνσταντίνος-αφ.Ελις12/7ου/1915

προορ. Φίτσμπουργκ Χρ. Στούπη αδελφό

              

1916

61) Γκίζας Βασίλειος-35ετών-παντρ.-απόΠειραιά,μεΒας.Κων/νος-αφ,Ελις6/8ου/1916-

--προορ.Νέα Υόρκη Ανδρέας  ; ;   ξάδερφος

1920

Μέσα στο 1920 ή πιο πριν:

62) Αντώνης Ντέτσικας Γούστερ

63) Ευάγγελος Σούτζος Φίτσμπουργκ

64) Άγγελος Κόκορος Κλίντον

65) Στέφανος Λίτσης New London

66) Κων/νος Παπάς Κλίντον

67) Λίτσης Μιχάλης-29ετών-παντρ.-από Πειραιά, με Μεγ.Ελλάς-αφ.Ελις22/4ου/1920-προορ. ; ; ;

68) Πύλιος Δημήτριος-27ετών-παντρ.-απόΠάτρα,μεPannonia-αφ.Ελις7/6ου/1920-

προορ. Κλίντον Κων. Παπά κουνιάδο

69) Καρράς Γεώργιος-18ετών-παντρ.-απόΠάτρα,μεPannonia-αφ.Ελις7/6ου/1920-

προορ.Κλίντον Σταύρο Γιωβάννη κουνιάδο

70) Μπούκας Γεώργιος-44ετών-παντρ.-απόΠάτρα,μεPannonia-αφ.Ελις7/6ου/1920

προορ.Φίτσμπουργκ Χρήστος Στούπης φίλος

71) Ντέτσικας Γεώργιος-28ετών-παντρ.-από Πάτρα, με Pannonia-αφ. Ελις 7/6ου/1920-

                                              -προορ.Φιτσμπουργκ Αντ.Ντέτσικας ξάδελφος

72) Παπάς Ευάγγελος-20ετών-ανυπ.-απόΠάτρα,μεPannonia-αφ Ελις 7/6ου/1920-

                                                  -προορ. Κλίντον Κ. Παπάς κουνιάδος

73) Ντέρος Χρήστος-20 ετών-ανυπ.-από Πάτρα,με Themistocles-αφ. Ελις 18/6ου/1920 -

                                                   -προορ.Κλίντον Θεόδωρος Γκαζιάνης φίλος

74)Στούπης Κων/νος-17ετών-ανυπ.-απόΠάτρα,μεCalabria-αφ.Ελις14/12ου/1920-

Προορ. Φίτσμπουργκ Βασ. Στούπη αδελφό

75) Πύλιος Αριστείδης-15ετών-ανυπ.->> >>       >>>

  14/12ου/1920-Πρ.Κλίντον Δημ. Πύλιο θείο

76) Λίτσης Χαράλαμπος-16ετών-ανυπ.->>>   >>>  >

14/12ου/1920-Πρ.NewLondonΣτεφ.Λίτσηαδελφό

77) ΑλέξηςΕυάγγελος-17ετών-ανυπ.-  >>>>   >>>>>14/12ου/1920-Πρ.  ; ;

78) Πούλιος Ευάγγελος-17ετών-ανυπ.->>>  >>  >> >

14/12ου/1920-Πρ.Κλίντον Άγγελος Κόκορος θείος

79)Στούπης Κων/νος-17ετών-ανυπ.-απόΠάτρα,μεCalabria-αφ Ελις14/12ου/1920-

Πρ. Φίτσμπουργκ Βασ   Στούπη αδελφό

80) Σούτζος Χρήστος-18ετών-ανυπ.- >> >> >>

14/12ου/1920-Πρ.Φίτσμπουργκ Ευαγγ. Σούτζο αδελφό

81)Τζούπας Χρήστος-16ετών-ανυπ.- >>  >>  >>14/12oυ/1920-Πρ. ; ; ;

2)  Από την καταγραφή της επιτροπής Βορειοηπειρωτικού αγώνος     Ιωαννίνων

Υποεπιτροπή Γεωργουτσατών: Αλέξανδρος Μ. Ντέρος – Ευάγγελος Χ. Γιοβάνης 

ΟΝΟΜΑ - ΕΠΙΘΕΤΟ	ΟΝΟΜΑ ΓΟΝΕΩΝ	ΗΛΙΚΙΑ	ΧΩΡΑ
Σταύρος Γιωβάννης	Κώστας	60	ΑΜΕΡΙΚΗ
Γεώργιος Γιωβάννης	Σταύρος – Αθηνά	28	ΑΜΕΡΙΚΗ
Γρηγόριος Γιωβάννης	Βαγγέλης	55	ΑΜΕΡΙΚΗ
Αντώνης Ντέτσικας	Βασίλης – Θεοδώρα	45	ΑΜΕΡΙΚΗ
Κων/νος Ντέτσικας	Βασίλης – Μάρω	60	ΑΜΕΡΙΚΗ
Γεώργιος Παπαήλιας	Ηλίας	50	ΑΜΕΡΙΚΗ
Χρήστος Παπαήλιας	Ηλίας	45	ΑΜΕΡΙΚΗ
Γρηγόρης Κύρος	Φώτος – Σιάνα	60	ΑΜΕΡΙΚΗ
Ηλίας Σαλούκας	Νάσιος – Εφταλία	30	ΑΜΕΡΙΚΗ
Όλγα Σαλούκα (συζ.Ηλία)	Κώστας-Ελένη	26	ΑΜΕΡΙΚΗ
Αβάπτιστο Σαλούκα	Ηλίας-Όλγα	4	ΑΜΕΡΙΚΗ
Γεώργιος Μουτζούρης	Φιλίππης-Κατέρο	48	ΑΜΕΡΙΚΗ
Γεώργιος Ντέτσικας	Στεφάνης-Λιάμο	50	ΑΜΕΡΙΚΗ
Θωμάς Τζούμπας	Ηλίας - Κωστάντο	55	ΑΜΕΡΙΚΗ
Νάσιος Μουτζούρης	Δημήτρης	56	ΑΜΕΡΙΚΗ
Τούλα (συζ.Νάσιου)	Αναστάσιος	48	ΑΜΕΡΙΚΗ
Πίλιος Μουτζούρης	Λάμπης	68	ΑΜΕΡΙΚΗ
Ηλίας Μουτζούρης	Φιλίππης – Κατέρο	45	ΑΜΕΡΙΚΗ
Σοφία (συζ.Ηλία)	Λάμπης – Παρασκευή	38	ΑΜΕΡΙΚΗ
Φιλίππης	Ηλίας – Σοφία	17	ΑΜΕΡΙΚΗ
Βασίλης	Ηλίας – Σοφία	15	ΑΜΕΡΙΚΗ
Αποστόλης Γκαζιάνης	Αναστάσης	70	ΑΜΕΡΙΚΗ
Φωτεινή(συζ.Αποστόλη)	Ιωάννης	65	ΑΜΕΡΙΚΗ
Βασίλης	Αποστόλης – Φωτεινή	31	ΑΜΕΡΙΚΗ
Ηλίας	Αποστόλης – Φωτεινή	27	ΑΜΕΡΙΚΗ
Γεώργιος	Αποστόλης – Φωτεινή	26	ΑΜΕΡΙΚΗ
Νάσιος Γκαζιάνης	Σταύρος	55	ΑΜΕΡΙΚΗ
Στούπης Χρήστος	Γιάννης – Πανάγιο	40	ΑΜΕΡΙΚΗ
Στούπη Αθηνά (συζ.Χρήστου)	Παναγιώτης	40	ΑΜΕΡΙΚΗ
Στούπης Θωμάς	Χρήστος – Αθηνά	15	ΑΜΕΡΙΚΗ
Στούπης Κων/νος	Γιάννης – Πανάγιο	45	ΑΜΕΡΙΚΗ
Στούπης Βασίλειος	Γιάννης – Πανάγιο	50	ΑΜΕΡΙΚΗ
Κωτσέλης Λάμπης	Γρηγόρης – Κωστάντο	60	ΑΜΕΡΙΚΗ
Πύλιος Ηλίας	Αθανάσιος – Φροσίνο	60	ΑΜΕΡΙΚΗ
Πύλιος Αριστοτέλης	Ηλίας – Βήτα	35	ΑΜΕΡΙΚΗ
Πύλιου Σοφία(συζ.Αριστ.)	Γρηγόρης – Αθηνά	30	ΑΜΕΡΙΚΗ
Πύλιος Βαγγέλης	Αριστοτέλης – Σοφία	7	ΑΜΕΡΙΚΗ
Πύλιου Φρόσο	Αριστοτέλης – Σοφία	4	ΑΜΕΡΙΚΗ
Πύλιος Κων/νος	Δημήτριος – Βασιλική	19	ΑΜΕΡΙΚΗ
Λίτσης Στέφανος	Γεώργιος – Λένα	50	ΑΜΕΡΙΚΗ
Λίτσης Λάμπης	Γεώργιος – Λένα	45	ΑΜΕΡΙΚΗ
κ ε ν ό  άγνωστα στοιχεία συζύγου Λίτση Λάμπη			ΑΜΕΡΙΚΗ
Καρράς Γεώργιος	Χρήστος – Φροσίνο	45	ΑΜΕΡΙΚΗ
Καρράς Βασίλης	Χρήστος – Φροσίνο	43	ΑΜΕΡΙΚΗ
Σερμπέτης(Παπάς)Βαγγέλης	Χρήστος -	40	ΑΜΕΡΙΚΗ
Τζάρτζαλος(Παπαχρήστου)Παναγιώτης	Χρήστος	40	ΑΜΕΡΙΚΗ
άγνωστα στοιχεία συζύγου Παν.Παπαχρήστου			ΑΜΕΡΙΚΗ
Τζάρτζαλος Χαρίλαος	Παναγιώτης	15	ΑΜΕΡΙΚΗ
Τζάρτζαλου(αβάπτιστο);Θεοδώρα	Παναγιώτης	10	ΑΜΕΡΙΚΗ
3/μελής  Οικογένεια Χρήστου Φράγκου (; Δυσανάγνωστο)		50	ΑΜΕΡΙΚΗ
Αλέξης Φιλίππης	Δημήτρης	70	ΑΜΕΡΙΚΗ
Πούλιος Βαγγέλης	Βασίλης – Αναστασία	45	ΑΜΕΡΙΚΗ
Πούλιος Γιάννης	Βασίλης – Αναστασία	40	ΑΜΕΡΙΚΗ
μέλος οικογενείας Πούλιου			ΑΜΕΡΙΚΗ
Σούτζιος Βαγγέλης	Αναστάσιος – Κωστάντο	65	ΑΜΕΡΙΚΗ
Σούτζιος Χρήστος	Αναστάσιος – Κωστάντο	38	ΑΜΕΡΙΚΗ
Σούτζιου Νία(συζ.Χρήστου)	Κων/νος – Ελένη	35	ΑΜΕΡΙΚΗ
Σούτζιου Χρυσάνθη	Χρήστος – Νία	8	ΑΜΕΡΙΚΗ
Σούτζιος  Αναστάσης	Χρήστος – Νία	5	ΑΜΕΡΙΚΗ
Σούτζιος Στέφανος	Βαγγέλης – Αθηνά	26	ΑΜΕΡΙΚΗ
Βαγγέλης Ντέτσικας	Γρηγόρης – Τούλο	35	ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ
Χρήστος Φώνης	Κων/νος – Κατέρο	28	ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ
Μιχάλης Γιωβάννης	Σπύρος – Ελένη	65	ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ
Λάμπης Μουτζούρης	Χρήστος – Αναστασία	38	ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ
Γεώργιος Σαλούκας	Κώστας	40	ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ
Κων/νος Τζούμπας	Νικόλαος – Δάφνη	45	ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ
Κων/νος Τζούμπας	Ηλίας – Κωστάντο	60	ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ
Ελένη Τζούμπα(συζ.Κων/νου)	Μιχαήλ – Μαρία	55	ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ
Θοδωρής Τζούμπας	Κων/νος – Ελένη	26	ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ
Παναγιώτης  Τζούμπας	Κων/νος – Ελένη	23	ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ
Βαγγέλης Τζούμπας	Γρηγόρης – Ευθαλία	35	ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ
ΠέρσοΤζούμπα(συζ.Βαγγέλη)	Θεόδωρος-Δάφνη	29	ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ
Αλέξανδρος Τζούμπας	Βαγγέλης – Πέρσο	7	ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ
Μιχαήλ Κόκορος	Κων/νος	65	ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ
Μιχαήλ Στούπης	Θεόδωρος-Δάφνη	38	ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ
Νάσιος Στούπης	Θεόδωρος-Δάφνη	35	ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ
Πύλιος Στούπης	Θεόδωρος-Δάφνη	25	ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ
Κωτσέλης Ηλίας	Γρηγόρης-Κωστάντο	45	ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ
Κωτσέλης Μιχαήλ	Γρηγόρης-Κωστάντο	40	ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ
Κωτσέλης Κων/νος	Γρηγόρης-Κωστάντο	47	ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ
Κωτσέλη Σοφία(συζ.Κων/νου)	Γρηγόρης-Κωστάντο	26	ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ
Κωτσέλη Όλγα	Κων/νος-Σοφία	3	ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ
Μπάσιος Μιχαήλ	Παναγιώτης	50	ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ
Κώστας Νάσιος	Βασίλειος	38	ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ
Μήτσης Παύλος	Βασίλειος-Σάββα	38	ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ
Κολενιάρης Θωμάς	Γεώργιος-Κάτο	45	ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ
Φράγκος Γιάννης	Γεώργιος-Αναστασία	40	ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ
Καρράς Παναγιώτης	Χρήστος –Φροσίνο	37	ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ
Βάτσος Αριστείδης	Θοδωρής	56	ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ
Βάτσος Νικόλαος	Θοδωρής	45	ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ
Αλέξης Πύλιος	Αθανάσιος	38	ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ
Μηλιώνης Σπύρος	Γεώργιος-Βασίλο	40	ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ
Βασίλης Μουτζούρης	Κώστας-Ουρανία	25	ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ
Σερμπέτης (Παπάς) Γεώργιος	Δημήτριος-Φροσίνο	48	ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ
Τσιλιάκος  Βαγγέλης	Θεόδωρος-Ελένη	50	ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ
Σούτζιος Βασίλης	Αναστάσιος-Κωστάντο	45	ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ
Σούτζιου Πάτρα (σύζ.Βασίλη)	Αναστάσιος-Κωστάντο	45	ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ
Ξιγκάς Γεώργιος	Μιχαήλ-Λένα	45	ΓΕΡΜΑΝΙΑ
Ξιγκάς Κων/νος	Μιχαήλ-Λένα	44	ΓΕΡΜΑΝΙΑ

                                                ΓΕΩΡΓΟΥΤΣΑΤΙΝΟΙ   ΣΤΗΝ   ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ

                                                           ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΠΥΡΟ ΘΩΜΑ ΠΥΛΙΟ

Ονόματα χωριανών πού ήρθανε στην ωραίαν εδώ Ήπειρον στο διάστημα των χρόνων του είκοσι.

Οι περισσότεροι ήτανε στο North Queensland.

Έχουνε ως εξής :

Τζάρτζαλος Ευάγγελος                                         Πούλιος Ιωάννης

Τσιλιάκος Ευάγγελος                                           Στούπης Βασίλειος

Παπάς Γεώργιος (Σερμπέτης)                                Γκοσμάρης Μιχαήλ

Κωτσέλης Λεωνίδας                                             Ντέρος Μιχαήλ

Καραγκιούζης Χρήστος                                         Ντέτσικας Αχιλέας                                               

Μήτσης Θεόδωρος                                               Σούτζιου Κλεοπάτρα

Θωμάς Πύλιος                                                     Πύλιος Σπυρίδων (Μαυρέσης)

Μουτζούρης Κώστας                                             Πύλιου Ανδρονίκη

Σούτζιος Βασίλειος                                               Μουτζούρης Βασίλειος

Λίτσης Κωνσταντίνος                                             Ευαγγελία Καραγκιούζη

Τζάρτζαλος Γρηγόριος                                           Στέφανος Καραγκιούζης

Πύλιος Στυλιανός

                                 

 Αφιερώνετε στην μήμη :

Σταύρου και Αθηνάς ,

Ευαγγέλου και Ευδοξίας,

Κωνσταντίνου,

Βασιλείου Γιωβάννη.

Boston Mass.

New York N.Y.

New London Con.

Newport R.I.

ΙΩΑΝΝΙΝΑ 4ος/2013

Φ.Π.Γ.

                                                     

                                                

    

    

                                                                                                                                                                                                          

                                

                   

Read More